Bellum Catilinae 61
Chiara Palladino / Sallust, Bellum Catilinae
- Created on 2022-03-11 16:05:59
- Modified on 2022-03-11 18:15:04
- Translated by Giancarlo Pontiggia
- Aligned by Chiara Palladino
Latin
italiano
Sed confecto proelio tum vero cerneres , quanta audacia quantaque animi vis fuisset in exercitu Catilinae . Nam fere quem quisque vivus pugnando locum ceperat , eum amissa anima corpore tegebat . Pauci autem , quos medios cohors praetoria disiecerat , paulo divorsius , sed omnes tamen advorsis volneribus conciderant . Catilina vero longe a suis inter hostium cadavera repertus est paululum etiam spirans ferociamque animi , quam habuerat vivus , in voltu retinens . Postremo ex omni copia neque in proelio neque in fuga quisquam civis ingenuus captus est : ita cuncti suae hostiumque vitae iuxta pepercerant . Neque tamen exercitus populi Romani laetam aut incruentam victoriam adeptus erat ; nam strenuissumus quisque aut occiderat in proelio aut graviter volneratus discesserat . Multi autem , qui e castris visundi aut spoliandi gratia processerant , volventes hostilia cadavera amicum alii , pars hospitem aut cognatum reperiebant ; fuere item , qui inimicos suos cognoscerent . Ita varie per omnem exercitum laetitia , maeror , luctus atque gaudia agitabantur .
Terminata
la
battaglia
,
allora
avresti
veduto
davvero
quanta
audacia
e
forza
d
’
animo
fossero
state
nell
’
esercito
di
Catilina
.
Infatti
quel
luogo
che
ognuno
da
vivo
aveva
occupato
lottando
,
ora
,
perduta
la
vita
,
lo
ricopriva
con
il
suo
cadavere
.
Pochi
del
centro
,
poi
,
che
la
coorte
pretoria
aveva
disperso
,
giacevano
un
po’
più
lontano
,
ma
tutti
nondimeno
colpiti
di
fronte
.
Catilina
fu
trovato
lontano
dai
suoi
,
tra
i
cadaveri
dei
nemici
,
respirava
ancora
appena
,
recando
impressa
in
volto
la
fierezza
d
’
animo
che
aveva
avuto
da
vivo
.
Infine
,
di
tutta
questa
armata
,
nessun
libero
cittadino
fu
catturato
in
battaglia
o
in
fuga
:
a
tal
punto
ciascuno
aveva
risparmiato
la
sua
vita
al
pari
di
quella
del
nemico
.
Né
l
’
esercito
del
popolo
romano
aveva
ottenuto
una
vittoria
lieta
o
incruenta
,
infatti
tutti
i
più
valorosi
o
erano
caduti
in
battaglia
o
ne
erano
usciti
gravemente
feriti
.
Molti
poi
che
erano
usciti
dal
campo
per
visitare
il
terreno
di
combattimento
o
far
bottino
,
rivolgendo
i
cadaveri
dei
nemici
,
trovavano
chi
un
amico
,
chi
un
ospite
o
un
parente
;
vi
furono
anche
alcuni
che
trovarono
un
nemico
personale
.
Così
per
tutto
l
’
esercito
variamente
si
mescolavano
la
letizia
,
l
’
angoscia
il
cordoglio
la
gioia
.