Theaetetus 171
Maia Shukhoshvili / Georgian Translations
- Created on 2017-04-03 14:57:38
- Modified on 2017-04-03 15:17:53
- Translated by Maia Shukhoshvili
- Aligned by Maia Shukhoshvili
Ἑλληνική Transliterate
ქართული Transliterate
Θεόδωρος
ἀνάγκη , εἴπερ γε καθ᾽ ἑκάστην δόξαν ἔσται καὶ οὐκ ἔσται .
Σωκράτης
ἔπειτά γε τοῦτ᾽ ἔχει κομψότατον : ἐκεῖνος μὲν περὶ τῆς αὑτοῦ οἰήσεως τὴν τῶν ἀντιδοξαζόντων οἴησιν , ᾗ ἐκεῖνον ἡγοῦνται ψεύδεσθαι , συγχωρεῖ που ἀληθῆ εἶναι ὁμολογῶν τὰ ὄντα δοξάζειν ἅπαντας .
Θεόδωρος
πάνυ μὲν οὖν . [ 171β ]
Σωκράτης
οὐκοῦν τὴν αὑτοῦ ἂν ψευδῆ συγχωροῖ , εἰ τὴν τῶν ἡγουμένων αὐτὸν ψεύδεσθαι ὁμολογεῖ ἀληθῆ εἶναι ;
Θεόδωρος
ἀνάγκη .
Σωκράτης
οἱ δέ γ᾽ ἄλλοι οὐ συγχωροῦσιν ἑαυτοῖς ψεύδεσθαι ;
Θεόδωρος
οὐ γὰρ οὖν .
Σωκράτης
ὁ δέ γ᾽ αὖ ὁμολογεῖ καὶ ταύτην ἀληθῆ τὴν δόξαν ἐξ ὧν γέγραφεν .
Θεόδωρος
φαίνεται .
Σωκράτης
ἐξ ἁπάντων ἄρα ἀπὸ Πρωταγόρου ἀρξαμένων ἀμφισβητήσεται , μᾶλλον δὲ ὑπό γε ἐκείνου ὁμολογήσεται , ὅταν τῷ τἀναντία λέγοντι συγχωρῇ ἀληθῆ αὐτὸν δοξάζειν , [ 171ξ ] τότε καὶ ὁ Πρωταγόρας αὐτὸς συγχωρήσεται μήτε κύνα μήτε τὸν ἐπιτυχόντα ἄνθρωπον μέτρον εἶναι μηδὲ περὶ ἑνὸς οὗ ἂν μὴ μάθῃ . οὐχ οὕτως ;
Θεόδωρος
οὕτως .
Σωκράτης
οὐκοῦν ἐπειδὴ ἀμφισβητεῖται ὑπὸ πάντων , οὐδενὶ ἂν εἴη ἡ Πρωταγόρου Ἀλήθεια ἀληθής , οὔτε τινὶ ἄλλῳ οὔτ᾽ αὐτῷ ἐκείνῳ .
Θεόδωρος
ἄγαν , ὦ Σώκρατες , τὸν ἑταῖρόν μου καταθέομεν .
Σωκράτης
ἀλλά τοι , ὦ φίλε , ἄδηλον εἰ καὶ παραθέομεν τὸ ὀρθόν . εἰκός γε ἄρα ἐκεῖνον πρεσβύτερον ὄντα σοφώτερον [ 171δ ] ἡμῶν εἶναι : καὶ εἰ αὐτίκα ἐντεῦθεν ἀνακύψειε μέχρι τοῦ αὐχένος , πολλὰ ἂν ἐμέ τε ἐλέγξας ληροῦντα , ὡς τὸ εἰκός , καὶ σὲ ὁμολογοῦντα , καταδὺς ἂν οἴχοιτο ἀποτρέχων . ἀλλ᾽ ἡμῖν ἀνάγκη οἶμαι χρῆσθαι ἡμῖν αὐτοῖς ὁποῖοί τινές ἐσμεν , καὶ τὰ δοκοῦντα ἀεὶ ταῦτα λέγειν . καὶ δῆτα καὶ νῦν ἄλλο τι φῶμεν ὁμολογεῖν ἂν τοῦτό γε ὁντινοῦν , τὸ εἶναι σοφώτερον ἕτερον ἑτέρου , εἶναι δὲ καὶ ἀμαθέστερον ;
Θεόδωρος
ἐμοὶ γοῦν δοκεῖ .
Σωκράτης
ἦ καὶ ταύτῃ ἂν μάλιστα ἵστασθαι τὸν λόγον , ᾗ [ 171ε ] ἡμεῖς ὑπεγράψαμεν βοηθοῦντες Πρωταγόρᾳ , ὡς τὰ μὲν πολλὰ ᾗ δοκεῖ , ταύτῃ καὶ ἔστιν ἑκάστῳ , θερμά , ξηρά , γλυκέα , πάντα ὅσα τοῦ τύπου τούτου : εἰ δέ που ἔν τισι συγχωρήσεται διαφέρειν ἄλλον ἄλλου , περὶ τὰ ὑγιεινὰ καὶ νοσώδη ἐθελῆσαι ἂν φάναι μὴ πᾶν γύναιον καὶ παιδίον , καὶ θηρίον δέ , ἱκανὸν εἶναι ἰᾶσθαι αὑτὸ γιγνῶσκον ἑαυτῷ τὸ ὑγιεινόν , ἀλλὰ ἐνταῦθα δὴ ἄλλον ἄλλου διαφέρειν , εἴπερ που ;
Θεόδωρος
ἔμοιγε δοκεῖ οὕτως .
ἀνάγκη , εἴπερ γε καθ᾽ ἑκάστην δόξαν ἔσται καὶ οὐκ ἔσται .
Σωκράτης
ἔπειτά γε τοῦτ᾽ ἔχει κομψότατον : ἐκεῖνος μὲν περὶ τῆς αὑτοῦ οἰήσεως τὴν τῶν ἀντιδοξαζόντων οἴησιν , ᾗ ἐκεῖνον ἡγοῦνται ψεύδεσθαι , συγχωρεῖ που ἀληθῆ εἶναι ὁμολογῶν τὰ ὄντα δοξάζειν ἅπαντας .
Θεόδωρος
πάνυ μὲν οὖν . [ 171β ]
Σωκράτης
οὐκοῦν τὴν αὑτοῦ ἂν ψευδῆ συγχωροῖ , εἰ τὴν τῶν ἡγουμένων αὐτὸν ψεύδεσθαι ὁμολογεῖ ἀληθῆ εἶναι ;
Θεόδωρος
ἀνάγκη .
Σωκράτης
οἱ δέ γ᾽ ἄλλοι οὐ συγχωροῦσιν ἑαυτοῖς ψεύδεσθαι ;
Θεόδωρος
οὐ γὰρ οὖν .
Σωκράτης
ὁ δέ γ᾽ αὖ ὁμολογεῖ καὶ ταύτην ἀληθῆ τὴν δόξαν ἐξ ὧν γέγραφεν .
Θεόδωρος
φαίνεται .
Σωκράτης
ἐξ ἁπάντων ἄρα ἀπὸ Πρωταγόρου ἀρξαμένων ἀμφισβητήσεται , μᾶλλον δὲ ὑπό γε ἐκείνου ὁμολογήσεται , ὅταν τῷ τἀναντία λέγοντι συγχωρῇ ἀληθῆ αὐτὸν δοξάζειν , [ 171ξ ] τότε καὶ ὁ Πρωταγόρας αὐτὸς συγχωρήσεται μήτε κύνα μήτε τὸν ἐπιτυχόντα ἄνθρωπον μέτρον εἶναι μηδὲ περὶ ἑνὸς οὗ ἂν μὴ μάθῃ . οὐχ οὕτως ;
Θεόδωρος
οὕτως .
Σωκράτης
οὐκοῦν ἐπειδὴ ἀμφισβητεῖται ὑπὸ πάντων , οὐδενὶ ἂν εἴη ἡ Πρωταγόρου Ἀλήθεια ἀληθής , οὔτε τινὶ ἄλλῳ οὔτ᾽ αὐτῷ ἐκείνῳ .
Θεόδωρος
ἄγαν , ὦ Σώκρατες , τὸν ἑταῖρόν μου καταθέομεν .
Σωκράτης
ἀλλά τοι , ὦ φίλε , ἄδηλον εἰ καὶ παραθέομεν τὸ ὀρθόν . εἰκός γε ἄρα ἐκεῖνον πρεσβύτερον ὄντα σοφώτερον [ 171δ ] ἡμῶν εἶναι : καὶ εἰ αὐτίκα ἐντεῦθεν ἀνακύψειε μέχρι τοῦ αὐχένος , πολλὰ ἂν ἐμέ τε ἐλέγξας ληροῦντα , ὡς τὸ εἰκός , καὶ σὲ ὁμολογοῦντα , καταδὺς ἂν οἴχοιτο ἀποτρέχων . ἀλλ᾽ ἡμῖν ἀνάγκη οἶμαι χρῆσθαι ἡμῖν αὐτοῖς ὁποῖοί τινές ἐσμεν , καὶ τὰ δοκοῦντα ἀεὶ ταῦτα λέγειν . καὶ δῆτα καὶ νῦν ἄλλο τι φῶμεν ὁμολογεῖν ἂν τοῦτό γε ὁντινοῦν , τὸ εἶναι σοφώτερον ἕτερον ἑτέρου , εἶναι δὲ καὶ ἀμαθέστερον ;
Θεόδωρος
ἐμοὶ γοῦν δοκεῖ .
Σωκράτης
ἦ καὶ ταύτῃ ἂν μάλιστα ἵστασθαι τὸν λόγον , ᾗ [ 171ε ] ἡμεῖς ὑπεγράψαμεν βοηθοῦντες Πρωταγόρᾳ , ὡς τὰ μὲν πολλὰ ᾗ δοκεῖ , ταύτῃ καὶ ἔστιν ἑκάστῳ , θερμά , ξηρά , γλυκέα , πάντα ὅσα τοῦ τύπου τούτου : εἰ δέ που ἔν τισι συγχωρήσεται διαφέρειν ἄλλον ἄλλου , περὶ τὰ ὑγιεινὰ καὶ νοσώδη ἐθελῆσαι ἂν φάναι μὴ πᾶν γύναιον καὶ παιδίον , καὶ θηρίον δέ , ἱκανὸν εἶναι ἰᾶσθαι αὑτὸ γιγνῶσκον ἑαυτῷ τὸ ὑγιεινόν , ἀλλὰ ἐνταῦθα δὴ ἄλλον ἄλλου διαφέρειν , εἴπερ που ;
Θεόδωρος
ἔμοιγε δοκεῖ οὕτως .
თეოდოროსი
აუცილებლად , თუკი თითოეულის შეხედულების თანახმადაა არსებობა და არარსებობა .
სოკრატე
ამის შემდეგ ყველაზე ჭკვიანური ესაა : ის ხომ თავისი ცოდნის საპირისპირო ცოდნასაც , რომელიც მის ცოდნას მცდარად მიიჩნევს , ჭეშმარიტად უშვებს , რაკი ეთანხმება , რომ ყველა შეხედულება [ ჭეშმარიტად ] არსებობს .
თეოდოროსი
რა თქმა უნდა . [ 171b ]
სოკრატე
იმასაც არ დაუშვებდა , რომ მისი [ მსჯელობა ] მცდარია , თუ დაეთანხმებოდა რომ ჭეშმარიტია მათი [ მსჯელობა ] , ვინც ფიქრობს , რომ მისი [ მსჯელობა ] მცდარია ?
თეოდოროსი
აუცილებლად .
სოკრატე
სხვებიც ხომ არ უშვებენ , რომ თავიანთი [ მსჯელობა ] მცდარია ?
თეოდოროსი
რა თქმა უნდა , არა .
სოკრატე
და ის , ნაწერიდან გამომდინარე , ეთანხმება , რომ ეს შეხედულებაც სწორია .
თეოდოროსი
როგორც ჩანს .
სოკრატე
ყველა დაიწყებს პროტაგორასის [ შეხედულებების ] შეწინააღმდეგებას , რასაც ალბათ თავადაც დაეთანხმება , როდესაც დაუშვებს , რომ მათი შეხედულება , ვინც საპირისპიროს ფიქრობს , ჭეშმარიტია . [ 171c ] და მაშინ თავად პროტაგორასიც დაეთანხმება იმას , რომ არც ძაღლი და არც შემხვედრი ადამიანი არაფრის საზომი არაა , რის შესახებაც არ აქვს ცოდნა . ასე არაა ?
თეოდოროსი
ასეა
სოკრატე
მას შემდეგ , რაც ყველა შეეწინააღმდეგება , პროტაგორასის , , ჭეშმარიტება \" აღარ იქნება ჭეშმარიტი არც სხვისთვის და არც თავად მისთვის .
თეოდოროსი
ზედმეტად გავუსწარით ჩემ მეგობარს , სოკრატე .
სოკრატე
მეგობარო , არც ისაა ნათელი , სიმართლესაც ხომ არ გავუსწარით . როგორც ჩანს ის ჩვენზე ასაკოვანი და ბრძენია . [ 171d ] ახლა რომ აქ ამოყვინთოს და გვამხილოს , რომ , როგორც ჩანს , მე ბევრ სისულელეს ვლაპარაკობ , შენ კი მეთანხმები და მერე ისევ ჩაყვინთოს და წავიდეს . ვფიქრობ , ჩვენთვის აუცილებელია საკუთარ თავზე ვიყოთ დამოკიდებული , როგორებიც არ უნდა ვიყოთ , და მუდამ ის ვთქვათ , რასაც ვფიქრობთ . აი , ახლაც სხვა რა უნდა ვთქვათ , თუ არა ის , რომ ნებისმიერი დაეთანხმება , რომ არსებობს ვინმე , ვინც სხვაზე ბრძენია და არსებობს სხვაზე უცოდინარიც ?
თეოდოროსი
მეც ასე მგონია
სოკრატე
უფრო მყარად იქ ხომ არ დგას ეს მსჯელობა , [ 171e ] სადაც ჩვენ მონახაზი გავაკეთეთ და დავეხმარეთ პროტაგორასს , რომ ბევრი რამ როგორც ჩანს , ისე არსებობს თითოეულისთვის , თბილი , მშრალი , ტკბილი და მრავალი ამ სახის . ხოლო თუ იმის დაშვება მოუწევს , რომ რაღაცაში ერთი მეორისგან გამოირჩევა , ის ალბათ მოისურვებს იმის ჩვენებას , რომ ჯანმრთელობასა და ავადმყოფობასთან დაკავშირებით ყველა ქალი , ბავშვი და თუნდაც მხეცი არ არის იმის მცოდნე , თუ როგორ განკურნოს საკუთარი თავი , და თუ სადმე , ზუსტად აქ გამოირჩევა ერთი მეორისგან .
თეოდოროსი
მეც ასე მგონია .
აუცილებლად , თუკი თითოეულის შეხედულების თანახმადაა არსებობა და არარსებობა .
სოკრატე
ამის შემდეგ ყველაზე ჭკვიანური ესაა : ის ხომ თავისი ცოდნის საპირისპირო ცოდნასაც , რომელიც მის ცოდნას მცდარად მიიჩნევს , ჭეშმარიტად უშვებს , რაკი ეთანხმება , რომ ყველა შეხედულება [ ჭეშმარიტად ] არსებობს .
თეოდოროსი
რა თქმა უნდა . [ 171b ]
სოკრატე
იმასაც არ დაუშვებდა , რომ მისი [ მსჯელობა ] მცდარია , თუ დაეთანხმებოდა რომ ჭეშმარიტია მათი [ მსჯელობა ] , ვინც ფიქრობს , რომ მისი [ მსჯელობა ] მცდარია ?
თეოდოროსი
აუცილებლად .
სოკრატე
სხვებიც ხომ არ უშვებენ , რომ თავიანთი [ მსჯელობა ] მცდარია ?
თეოდოროსი
რა თქმა უნდა , არა .
სოკრატე
და ის , ნაწერიდან გამომდინარე , ეთანხმება , რომ ეს შეხედულებაც სწორია .
თეოდოროსი
როგორც ჩანს .
სოკრატე
ყველა დაიწყებს პროტაგორასის [ შეხედულებების ] შეწინააღმდეგებას , რასაც ალბათ თავადაც დაეთანხმება , როდესაც დაუშვებს , რომ მათი შეხედულება , ვინც საპირისპიროს ფიქრობს , ჭეშმარიტია . [ 171c ] და მაშინ თავად პროტაგორასიც დაეთანხმება იმას , რომ არც ძაღლი და არც შემხვედრი ადამიანი არაფრის საზომი არაა , რის შესახებაც არ აქვს ცოდნა . ასე არაა ?
თეოდოროსი
ასეა
სოკრატე
მას შემდეგ , რაც ყველა შეეწინააღმდეგება , პროტაგორასის , , ჭეშმარიტება \" აღარ იქნება ჭეშმარიტი არც სხვისთვის და არც თავად მისთვის .
თეოდოროსი
ზედმეტად გავუსწარით ჩემ მეგობარს , სოკრატე .
სოკრატე
მეგობარო , არც ისაა ნათელი , სიმართლესაც ხომ არ გავუსწარით . როგორც ჩანს ის ჩვენზე ასაკოვანი და ბრძენია . [ 171d ] ახლა რომ აქ ამოყვინთოს და გვამხილოს , რომ , როგორც ჩანს , მე ბევრ სისულელეს ვლაპარაკობ , შენ კი მეთანხმები და მერე ისევ ჩაყვინთოს და წავიდეს . ვფიქრობ , ჩვენთვის აუცილებელია საკუთარ თავზე ვიყოთ დამოკიდებული , როგორებიც არ უნდა ვიყოთ , და მუდამ ის ვთქვათ , რასაც ვფიქრობთ . აი , ახლაც სხვა რა უნდა ვთქვათ , თუ არა ის , რომ ნებისმიერი დაეთანხმება , რომ არსებობს ვინმე , ვინც სხვაზე ბრძენია და არსებობს სხვაზე უცოდინარიც ?
თეოდოროსი
მეც ასე მგონია
სოკრატე
უფრო მყარად იქ ხომ არ დგას ეს მსჯელობა , [ 171e ] სადაც ჩვენ მონახაზი გავაკეთეთ და დავეხმარეთ პროტაგორასს , რომ ბევრი რამ როგორც ჩანს , ისე არსებობს თითოეულისთვის , თბილი , მშრალი , ტკბილი და მრავალი ამ სახის . ხოლო თუ იმის დაშვება მოუწევს , რომ რაღაცაში ერთი მეორისგან გამოირჩევა , ის ალბათ მოისურვებს იმის ჩვენებას , რომ ჯანმრთელობასა და ავადმყოფობასთან დაკავშირებით ყველა ქალი , ბავშვი და თუნდაც მხეცი არ არის იმის მცოდნე , თუ როგორ განკურნოს საკუთარი თავი , და თუ სადმე , ზუსტად აქ გამოირჩევა ერთი მეორისგან .
თეოდოროსი
მეც ასე მგონია .