Theaetetus 209
Maia Shukhoshvili / Georgian Translations
- Created on 2017-04-22 12:03:37
- Modified on 2017-04-22 13:44:04
- Translated by Maia Shukhoshvili
- Aligned by Maia Shukhoshvili
Ἑλληνική Transliterate
ქართული Transliterate
[ 209α ]
Σωκράτης
φράσω , ἐὰν οἷός τε γένωμαι . ὀρθὴν ἔγωγε ἔχων δόξαν περὶ σοῦ , ἐὰν μὲν προσλάβω τὸν σὸν λόγον , γιγνώσκω δή σε , εἰ δὲ μή , δοξάζω μόνον .
Θεαίτητος
ναί .
Σωκράτης
λόγος δέ γε ἦν ἡ τῆς σῆς διαφορότητος ἑρμηνεία .
Θεαίτητος
οὕτως .
Σωκράτης
ἡνίκ᾽ οὖν ἐδόξαζον μόνον , ἄλλο τι ᾧ τῶν ἄλλων διαφέρεις , τούτων οὐδενὸς ἡπτόμην τῇ διανοίᾳ ;
Θεαίτητος
οὐκ ἔοικε .
Σωκράτης
τῶν κοινῶν τι ἄρα διενοούμην , ὧν οὐδὲν σὺ μᾶλλον ἤ τις ἄλλος ἔχει . [ 209β ]
Θεαίτητος
ἀνάγκη .
Σωκράτης
φέρε δὴ πρὸς Διός : πῶς ποτε ἐν τῷ τοιούτῳ σὲ μᾶλλον ἐδόξαζον ἢ ἄλλον ὁντινοῦν ; θὲς γάρ με διανοούμενον ὡς ἔστιν οὗτος Θεαίτητος , ὃς ἂν ᾖ τε ἄνθρωπος καὶ ἔχῃ ῥῖνα καὶ ὀφθαλμοὺς καὶ στόμα καὶ οὕτω δὴ ἓν ἕκαστον τῶν μελῶν . αὕτη οὖν ἡ διάνοια ἔσθ᾽ ὅτι μᾶλλον ποιήσει με Θεαίτητον ἢ Θεόδωρον διανοεῖσθαι , ἢ τῶν λεγομένων Μυσῶν τὸν ἔσχατον ;
Θεαίτητος
τί γάρ ;
Σωκράτης
ἀλλ᾽ ἐὰν δὴ μὴ μόνον τὸν ἔχοντα ῥῖνα καὶ ὀφθαλμοὺς [ 209ξ ] διανοηθῶ , ἀλλὰ καὶ τὸν σιμόν τε καὶ ἐξόφθαλμον , μή τι σὲ αὖ μᾶλλον δοξάσω ἢ ἐμαυτὸν ἢ ὅσοι τοιοῦτοι ;
Θεαίτητος
οὐδέν .
Σωκράτης
ἀλλ᾽ οὐ πρότερόν γε , οἶμαι , Θεαίτητος ἐν ἐμοὶ δοξασθήσεται , πρὶν ἂν ἡ σιμότης αὕτη τῶν ἄλλων σιμοτήτων ὧν ἐγὼ ἑώρακα διάφορόν τι μνημεῖον παρ᾽ ἐμοὶ ἐνσημηναμένη κατάθηται—καὶ τἆλλα οὕτω ἐξ ὧν εἶ σύ—ἥ με , καὶ ἐὰν αὔριον ἀπαντήσω , ἀναμνήσει καὶ ποιήσει ὀρθὰ δοξάζειν περὶ σοῦ .
Θεαίτητος
ἀληθέστατα . [ 209δ ]
Σωκράτης
περὶ τὴν διαφορότητα ἄρα καὶ ἡ ὀρθὴ δόξα ἂν εἴη ἑκάστου πέρι .
Θεαίτητος
φαίνεταί γε .
Σωκράτης
τὸ οὖν προσλαβεῖν λόγον τῇ ὀρθῇ δόξῃ τί ἂν ἔτι εἴη ; εἰ μὲν γὰρ προσδοξάσαι λέγει ᾗ διαφέρει τι τῶν ἄλλων , πάνυ γελοία γίγνεται ἡ ἐπίταξις .
Θεαίτητος
πῶς ;
Σωκράτης
ὧν ὀρθὴν δόξαν ἔχομεν ᾗ τῶν ἄλλων διαφέρει , τούτων προσλαβεῖν κελεύει ἡμᾶς ὀρθὴν δόξαν ᾗ τῶν ἄλλων διαφέρει . καὶ οὕτως ἡ μὲν σκυτάλης ἢ ὑπέρου ἢ ὅτου δὴ [ 209ε ] λέγεται περιτροπὴ πρὸς ταύτην τὴν ἐπίταξιν οὐδὲν ἂν λέγοι , τυφλοῦ δὲ παρακέλευσις ἂν καλοῖτο δικαιότερον : τὸ γάρ , ἃ ἔχομεν , ταῦτα προσλαβεῖν κελεύειν , ἵνα μάθωμεν ἃ δοξάζομεν , πάνυ γενναίως ἔοικεν ἐσκοτωμένῳ .
Θεαίτητος
εἰπὲ δὴ τί νυνδὴ ὡς ἐρῶν ἐπύθου ;
Σωκράτης
εἰ τὸ λόγον , ὦ παῖ , προσλαβεῖν γνῶναι κελεύει , ἀλλὰ μὴ δοξάσαι τὴν διαφορότητα , ἡδὺ χρῆμ᾽ ἂν εἴη τοῦ καλλίστου τῶν περὶ ἐπιστήμης λόγου . τὸ γὰρ γνῶναι [ 210α ] ἐπιστήμην που λαβεῖν ἐστιν : ἦ γάρ ;
Σωκράτης
φράσω , ἐὰν οἷός τε γένωμαι . ὀρθὴν ἔγωγε ἔχων δόξαν περὶ σοῦ , ἐὰν μὲν προσλάβω τὸν σὸν λόγον , γιγνώσκω δή σε , εἰ δὲ μή , δοξάζω μόνον .
Θεαίτητος
ναί .
Σωκράτης
λόγος δέ γε ἦν ἡ τῆς σῆς διαφορότητος ἑρμηνεία .
Θεαίτητος
οὕτως .
Σωκράτης
ἡνίκ᾽ οὖν ἐδόξαζον μόνον , ἄλλο τι ᾧ τῶν ἄλλων διαφέρεις , τούτων οὐδενὸς ἡπτόμην τῇ διανοίᾳ ;
Θεαίτητος
οὐκ ἔοικε .
Σωκράτης
τῶν κοινῶν τι ἄρα διενοούμην , ὧν οὐδὲν σὺ μᾶλλον ἤ τις ἄλλος ἔχει . [ 209β ]
Θεαίτητος
ἀνάγκη .
Σωκράτης
φέρε δὴ πρὸς Διός : πῶς ποτε ἐν τῷ τοιούτῳ σὲ μᾶλλον ἐδόξαζον ἢ ἄλλον ὁντινοῦν ; θὲς γάρ με διανοούμενον ὡς ἔστιν οὗτος Θεαίτητος , ὃς ἂν ᾖ τε ἄνθρωπος καὶ ἔχῃ ῥῖνα καὶ ὀφθαλμοὺς καὶ στόμα καὶ οὕτω δὴ ἓν ἕκαστον τῶν μελῶν . αὕτη οὖν ἡ διάνοια ἔσθ᾽ ὅτι μᾶλλον ποιήσει με Θεαίτητον ἢ Θεόδωρον διανοεῖσθαι , ἢ τῶν λεγομένων Μυσῶν τὸν ἔσχατον ;
Θεαίτητος
τί γάρ ;
Σωκράτης
ἀλλ᾽ ἐὰν δὴ μὴ μόνον τὸν ἔχοντα ῥῖνα καὶ ὀφθαλμοὺς [ 209ξ ] διανοηθῶ , ἀλλὰ καὶ τὸν σιμόν τε καὶ ἐξόφθαλμον , μή τι σὲ αὖ μᾶλλον δοξάσω ἢ ἐμαυτὸν ἢ ὅσοι τοιοῦτοι ;
Θεαίτητος
οὐδέν .
Σωκράτης
ἀλλ᾽ οὐ πρότερόν γε , οἶμαι , Θεαίτητος ἐν ἐμοὶ δοξασθήσεται , πρὶν ἂν ἡ σιμότης αὕτη τῶν ἄλλων σιμοτήτων ὧν ἐγὼ ἑώρακα διάφορόν τι μνημεῖον παρ᾽ ἐμοὶ ἐνσημηναμένη κατάθηται—καὶ τἆλλα οὕτω ἐξ ὧν εἶ σύ—ἥ με , καὶ ἐὰν αὔριον ἀπαντήσω , ἀναμνήσει καὶ ποιήσει ὀρθὰ δοξάζειν περὶ σοῦ .
Θεαίτητος
ἀληθέστατα . [ 209δ ]
Σωκράτης
περὶ τὴν διαφορότητα ἄρα καὶ ἡ ὀρθὴ δόξα ἂν εἴη ἑκάστου πέρι .
Θεαίτητος
φαίνεταί γε .
Σωκράτης
τὸ οὖν προσλαβεῖν λόγον τῇ ὀρθῇ δόξῃ τί ἂν ἔτι εἴη ; εἰ μὲν γὰρ προσδοξάσαι λέγει ᾗ διαφέρει τι τῶν ἄλλων , πάνυ γελοία γίγνεται ἡ ἐπίταξις .
Θεαίτητος
πῶς ;
Σωκράτης
ὧν ὀρθὴν δόξαν ἔχομεν ᾗ τῶν ἄλλων διαφέρει , τούτων προσλαβεῖν κελεύει ἡμᾶς ὀρθὴν δόξαν ᾗ τῶν ἄλλων διαφέρει . καὶ οὕτως ἡ μὲν σκυτάλης ἢ ὑπέρου ἢ ὅτου δὴ [ 209ε ] λέγεται περιτροπὴ πρὸς ταύτην τὴν ἐπίταξιν οὐδὲν ἂν λέγοι , τυφλοῦ δὲ παρακέλευσις ἂν καλοῖτο δικαιότερον : τὸ γάρ , ἃ ἔχομεν , ταῦτα προσλαβεῖν κελεύειν , ἵνα μάθωμεν ἃ δοξάζομεν , πάνυ γενναίως ἔοικεν ἐσκοτωμένῳ .
Θεαίτητος
εἰπὲ δὴ τί νυνδὴ ὡς ἐρῶν ἐπύθου ;
Σωκράτης
εἰ τὸ λόγον , ὦ παῖ , προσλαβεῖν γνῶναι κελεύει , ἀλλὰ μὴ δοξάσαι τὴν διαφορότητα , ἡδὺ χρῆμ᾽ ἂν εἴη τοῦ καλλίστου τῶν περὶ ἐπιστήμης λόγου . τὸ γὰρ γνῶναι [ 210α ] ἐπιστήμην που λαβεῖν ἐστιν : ἦ γάρ ;
[
209a
]
სოკრატე
ვიტყვი , თუ შევძლებ . როცა შენზე სწორი შეხედულება მაქვს , ამას თუ შენს ახსნას დავამატებ , შენ მეცოდინები , თუ არა – მხოლოდ შეხედულება მექნება .
თეეტეტოსი
კი .
სოკრატე
ახსნა კი იმის განმარტებაა , რაც შენ განგასხვავებს .
თეეტეტოსი
ასეა .
სოკრატე
როცა მხოლოდ შეხედულება მქონდა , აზროვნებით სულ არ ვეხებოდი იმას , რაც სხვებისგან განგასხვავებს .
თეეტეტოსი
როგორც ჩანს , არა .
სოკრატე
ვაზროვნებდი იმაზე რაც საერთოა და შენ უფრო მეტად არ გაქვს , ვიდრე სხვას . [ 209b ]
თეეტეტოსი
აუცილებლად .
სოკრატე
ზევსის გამო , მითხარი , ამ შემთხვევაში როგორ მქონდა შენზე უფრო მეტად შეხედულება , ვიდრე სხვაზე ? ჩათვალე , რომ ვფიქრობდი , რომ ეს თეეტეტოსია , რომელიც ადამიანია და აქვს ცხვირი , თვალები , პირი და ასე თითოეული სხვა ნაწილი . ეს აზროვნება მაფიქრებინებდა უფრო მეტს თეეტეტოსზე , ვიდრე თეოდოროსზე ან , როგორც ნათქვამია , მისიელებიდან უკანასკნელზე ?
თეეტეტოსი
რანაირად ?
სოკრატე
თუ მარტო ცხვირის და თვალების მქონეზე [ 209c ] კი არ ვაზროვნებ , არამედ პაჭუა ცხვირზე და გადმოკაკლულ თვალებზე , უფრო მეტად შენ არ გგულისხმობ ვიდრე ჩემ თავს ან მსგავსს ?
თეეტეტოსი
არაფრით .
სოკრატე
ვფიქრობ , იმაზე ადრე არ მექნება თეეტეტოსზე შეხედულება , სანამ ეს პაჭუობა სხვების პაჭუობისგან გამორჩეულ ნიშანს არ ჩამიბეჭდავს და ასევეა შენ სხვა [ ნაწილებთან ] დაკავშირებით . თუ მე შენ ხვალ შეგხვდები , გამახსენებს ეს [ ნიშანი ] და შენზე სწორ შეხედულებას შემიქმნის .
თეეტეტოსი
ჭეშმარიტად [ ასეა ] . [ 209d ]
სოკრატე
მაშ თითოეულთან დაკავშირებულ განსხვავებასაც [ ეხება ] სწორი შეხედულება .
თეეტეტოსი
როგორც ჩანს .
სოკრატე
აბა კიდევ რა იქნებოდა ახსნის დამატება სწორი შეხედულებისთვის ? თუ შეხედულებისთვის სხვებისგან განსხვავების დამატებად ვიტყვით , ძალიან სასაცილო იქნება ეს დადგენილება .
თეეტეტოსი
რატომ ?
სოკრატე
როცა სწორი შეხედულება გვაქვს იმითი , რითიც ერთი სხვებისგან განსხვავდება , ის გვიბრძანებს სწორ შეხედულებას დავუმატოთ ის , რითიც ერთი სხვებისგან განსხვავდება . ასე მსჯელობა ჯოხის ან ფილთაქვის ტრიალივით იქნება , [ 209e ] და არაფერს იტყვის ეს დადგენილება , რომელსაც სამართლიანად უსინათლოს ბრძანება უნდა ეწოდოს , რადგან იმის დამატებას ბრძანებს , რაც უკვე გვაქვს და იმის სწავლას , რაზეც უკვე გვაქვს შეხედულება , ეს კი უსინათლობას გავს .
თეეტეტოსი
თქვი , რას ამბობდი , ახლახანს როცა შეკითხვებს სვამდი ?
სოკრატე
შვილო , თუ ახსნის დამატების ბრძანებისას ცოდნას [ გულისხმობს ] და არა განსხვავებაზე შეხედულების შექმნას , ცოდნის შესახებ საუკეთესო მსჯელობა სასიამოვნო საქმე გამოვიდოდა , [ 210a ] ცოდნა ხომ ცოდნის მიღებაა არა ?
სოკრატე
ვიტყვი , თუ შევძლებ . როცა შენზე სწორი შეხედულება მაქვს , ამას თუ შენს ახსნას დავამატებ , შენ მეცოდინები , თუ არა – მხოლოდ შეხედულება მექნება .
თეეტეტოსი
კი .
სოკრატე
ახსნა კი იმის განმარტებაა , რაც შენ განგასხვავებს .
თეეტეტოსი
ასეა .
სოკრატე
როცა მხოლოდ შეხედულება მქონდა , აზროვნებით სულ არ ვეხებოდი იმას , რაც სხვებისგან განგასხვავებს .
თეეტეტოსი
როგორც ჩანს , არა .
სოკრატე
ვაზროვნებდი იმაზე რაც საერთოა და შენ უფრო მეტად არ გაქვს , ვიდრე სხვას . [ 209b ]
თეეტეტოსი
აუცილებლად .
სოკრატე
ზევსის გამო , მითხარი , ამ შემთხვევაში როგორ მქონდა შენზე უფრო მეტად შეხედულება , ვიდრე სხვაზე ? ჩათვალე , რომ ვფიქრობდი , რომ ეს თეეტეტოსია , რომელიც ადამიანია და აქვს ცხვირი , თვალები , პირი და ასე თითოეული სხვა ნაწილი . ეს აზროვნება მაფიქრებინებდა უფრო მეტს თეეტეტოსზე , ვიდრე თეოდოროსზე ან , როგორც ნათქვამია , მისიელებიდან უკანასკნელზე ?
თეეტეტოსი
რანაირად ?
სოკრატე
თუ მარტო ცხვირის და თვალების მქონეზე [ 209c ] კი არ ვაზროვნებ , არამედ პაჭუა ცხვირზე და გადმოკაკლულ თვალებზე , უფრო მეტად შენ არ გგულისხმობ ვიდრე ჩემ თავს ან მსგავსს ?
თეეტეტოსი
არაფრით .
სოკრატე
ვფიქრობ , იმაზე ადრე არ მექნება თეეტეტოსზე შეხედულება , სანამ ეს პაჭუობა სხვების პაჭუობისგან გამორჩეულ ნიშანს არ ჩამიბეჭდავს და ასევეა შენ სხვა [ ნაწილებთან ] დაკავშირებით . თუ მე შენ ხვალ შეგხვდები , გამახსენებს ეს [ ნიშანი ] და შენზე სწორ შეხედულებას შემიქმნის .
თეეტეტოსი
ჭეშმარიტად [ ასეა ] . [ 209d ]
სოკრატე
მაშ თითოეულთან დაკავშირებულ განსხვავებასაც [ ეხება ] სწორი შეხედულება .
თეეტეტოსი
როგორც ჩანს .
სოკრატე
აბა კიდევ რა იქნებოდა ახსნის დამატება სწორი შეხედულებისთვის ? თუ შეხედულებისთვის სხვებისგან განსხვავების დამატებად ვიტყვით , ძალიან სასაცილო იქნება ეს დადგენილება .
თეეტეტოსი
რატომ ?
სოკრატე
როცა სწორი შეხედულება გვაქვს იმითი , რითიც ერთი სხვებისგან განსხვავდება , ის გვიბრძანებს სწორ შეხედულებას დავუმატოთ ის , რითიც ერთი სხვებისგან განსხვავდება . ასე მსჯელობა ჯოხის ან ფილთაქვის ტრიალივით იქნება , [ 209e ] და არაფერს იტყვის ეს დადგენილება , რომელსაც სამართლიანად უსინათლოს ბრძანება უნდა ეწოდოს , რადგან იმის დამატებას ბრძანებს , რაც უკვე გვაქვს და იმის სწავლას , რაზეც უკვე გვაქვს შეხედულება , ეს კი უსინათლობას გავს .
თეეტეტოსი
თქვი , რას ამბობდი , ახლახანს როცა შეკითხვებს სვამდი ?
სოკრატე
შვილო , თუ ახსნის დამატების ბრძანებისას ცოდნას [ გულისხმობს ] და არა განსხვავებაზე შეხედულების შექმნას , ცოდნის შესახებ საუკეთესო მსჯელობა სასიამოვნო საქმე გამოვიდოდა , [ 210a ] ცოდნა ხომ ცოდნის მიღებაა არა ?