Theaetetus 164
Maia Shukhoshvili / Georgian Translations
- Created on 2017-03-31 15:39:56
- Translated by Maia Shukhoshvili
- Aligned by Maia Shukhoshvili
Ἑλληνική Transliterate
ქართული Transliterate
[ 164α ]
Σωκράτης
δεῖ γε μέντοι , εἰ σώσομεν τὸν πρόσθε λόγον : εἰ δὲ μή , οἴχεται .
Θεαίτητος
καὶ ἐγώ , νὴ τὸν Δία , ὑποπτεύω , οὐ μὴν ἱκανῶς γε συννοῶ : ἀλλ᾽ εἰπὲ πῇ .
Σωκράτης
τῇδε : ὁ μὲν ὁρῶν ἐπιστήμων , φαμέν , τούτου γέγονεν οὗπερ ὁρῶν : ὄψις γὰρ καὶ αἴσθησις καὶ ἐπιστήμη ταὐτὸν ὡμολόγηται .
Θεαίτητος
πάνυ γε .
Σωκράτης
ὁ δέ γε ὁρῶν καὶ ἐπιστήμων γεγονὼς οὗ ἑώρα , ἐὰν μύσῃ , μέμνηται μέν , οὐχ ὁρᾷ δὲ αὐτό . ἦ γάρ ;
Θεαίτητος
ναί . [ 164β ]
Σωκράτης
τὸ δέ γε ‘οὐχ ὁρᾷ’ ‘οὐκ ἐπίσταταί’ ἐστιν , εἴπερ καὶ τὸ ‘ὁρᾷ’ ‘ἐπίσταται . ’
Θεαίτητος
ἀληθῆ .
Σωκράτης
συμβαίνει ἄρα , οὗ τις ἐπιστήμων ἐγένετο , ἔτι μεμνημένον αὐτὸν μὴ ἐπίστασθαι , ἐπειδὴ οὐχ ὁρᾷ : ὃ τέρας ἔφαμεν ἂν εἶναι εἰ γίγνοιτο .
Θεαίτητος
ἀληθέστατα λέγεις .
Σωκράτης
τῶν ἀδυνάτων δή τι συμβαίνειν φαίνεται ἐάν τις ἐπιστήμην καὶ αἴσθησιν ταὐτὸν φῇ εἶναι .
Θεαίτητος
ἔοικεν .
Σωκράτης
ἄλλο ἄρα ἑκάτερον φατέον .
Θεαίτητος
κινδυνεύει . [ 164ξ ]
Σωκράτης
τί οὖν δῆτ᾽ ἂν εἴη ἐπιστήμη ; πάλιν ἐξ ἀρχῆς , ὡς ἔοικεν , λεκτέον . καίτοι τί ποτε μέλλομεν , ὦ Θεαίτητε , δρᾶν ;
Θεαίτητος
τίνος πέρι ;
Σωκράτης
φαινόμεθά μοι ἀλεκτρυόνος ἀγεννοῦς δίκην πρὶν νενικηκέναι ἀποπηδήσαντες ἀπὸ τοῦ λόγου ᾁδειν .
Θεαίτητος
πῶς δή ;
Σωκράτης
ἀντιλογικῶς ἐοίκαμεν πρὸς τὰς τῶν ὀνομάτων ὁμολογίας ἀνομολογησάμενοι καὶ τοιούτῳ τινὶ περιγενόμενοι τοῦ λόγου ἀγαπᾶν , καὶ οὐ φάσκοντες ἀγωνισταὶ ἀλλὰ φιλόσοφοι [ 164δ ] εἶναι λανθάνομεν ταὐτὰ ἐκείνοις τοῖς δεινοῖς ἀνδράσιν ποιοῦντες .
Θεαίτητος
οὔπω μανθάνω ὅπως λέγεις .
Σωκράτης
ἀλλ᾽ ἐγὼ πειράσομαι δηλῶσαι περὶ αὐτῶν ὅ γε δὴ νοῶ . ἠρόμεθα γὰρ δὴ εἰ μαθὼν καὶ μεμνημένος τίς τι μὴ ἐπίσταται , καὶ τὸν ἰδόντα καὶ μύσαντα μεμνημένον ὁρῶντα δὲ οὒ ἀποδείξαντες , οὐκ εἰδότα ἀπεδείξαμεν καὶ ἅμα μεμνημένον : τοῦτο δ᾽ εἶναι ἀδύνατον . καὶ οὕτω δὴ μῦθος ἀπώλετο ὁ Πρωταγόρειος , καὶ ὁ σὸς ἅμα ὁ τῆς ἐπιστήμης καὶ αἰσθήσεως ὅτι ταὐτόν ἐστιν . [ 164ε ]
Θεαίτητος
φαίνεται .
Σωκράτης
οὔ τι ἄν , οἶμαι , ὦ φίλε , εἴπερ γε ὁ πατὴρ τοῦ ἑτέρου μύθου ἔζη , ἀλλὰ πολλὰ ἂν ἤμυνε : νῦν δὲ ὀρφανὸν αὐτὸν ἡμεῖς προπηλακίζομεν . καὶ γὰρ οὐδ᾽ οἱ ἐπίτροποι , οὓς Πρωταγόρας κατέλιπεν , βοηθεῖν ἐθέλουσιν , ὧν Θεόδωρος εἷς ὅδε . ἀλλὰ δὴ αὐτοὶ κινδυνεύσομεν τοῦ δικαίου ἕνεκ᾽ αὐτῷ βοηθεῖν .
Σωκράτης
δεῖ γε μέντοι , εἰ σώσομεν τὸν πρόσθε λόγον : εἰ δὲ μή , οἴχεται .
Θεαίτητος
καὶ ἐγώ , νὴ τὸν Δία , ὑποπτεύω , οὐ μὴν ἱκανῶς γε συννοῶ : ἀλλ᾽ εἰπὲ πῇ .
Σωκράτης
τῇδε : ὁ μὲν ὁρῶν ἐπιστήμων , φαμέν , τούτου γέγονεν οὗπερ ὁρῶν : ὄψις γὰρ καὶ αἴσθησις καὶ ἐπιστήμη ταὐτὸν ὡμολόγηται .
Θεαίτητος
πάνυ γε .
Σωκράτης
ὁ δέ γε ὁρῶν καὶ ἐπιστήμων γεγονὼς οὗ ἑώρα , ἐὰν μύσῃ , μέμνηται μέν , οὐχ ὁρᾷ δὲ αὐτό . ἦ γάρ ;
Θεαίτητος
ναί . [ 164β ]
Σωκράτης
τὸ δέ γε ‘οὐχ ὁρᾷ’ ‘οὐκ ἐπίσταταί’ ἐστιν , εἴπερ καὶ τὸ ‘ὁρᾷ’ ‘ἐπίσταται . ’
Θεαίτητος
ἀληθῆ .
Σωκράτης
συμβαίνει ἄρα , οὗ τις ἐπιστήμων ἐγένετο , ἔτι μεμνημένον αὐτὸν μὴ ἐπίστασθαι , ἐπειδὴ οὐχ ὁρᾷ : ὃ τέρας ἔφαμεν ἂν εἶναι εἰ γίγνοιτο .
Θεαίτητος
ἀληθέστατα λέγεις .
Σωκράτης
τῶν ἀδυνάτων δή τι συμβαίνειν φαίνεται ἐάν τις ἐπιστήμην καὶ αἴσθησιν ταὐτὸν φῇ εἶναι .
Θεαίτητος
ἔοικεν .
Σωκράτης
ἄλλο ἄρα ἑκάτερον φατέον .
Θεαίτητος
κινδυνεύει . [ 164ξ ]
Σωκράτης
τί οὖν δῆτ᾽ ἂν εἴη ἐπιστήμη ; πάλιν ἐξ ἀρχῆς , ὡς ἔοικεν , λεκτέον . καίτοι τί ποτε μέλλομεν , ὦ Θεαίτητε , δρᾶν ;
Θεαίτητος
τίνος πέρι ;
Σωκράτης
φαινόμεθά μοι ἀλεκτρυόνος ἀγεννοῦς δίκην πρὶν νενικηκέναι ἀποπηδήσαντες ἀπὸ τοῦ λόγου ᾁδειν .
Θεαίτητος
πῶς δή ;
Σωκράτης
ἀντιλογικῶς ἐοίκαμεν πρὸς τὰς τῶν ὀνομάτων ὁμολογίας ἀνομολογησάμενοι καὶ τοιούτῳ τινὶ περιγενόμενοι τοῦ λόγου ἀγαπᾶν , καὶ οὐ φάσκοντες ἀγωνισταὶ ἀλλὰ φιλόσοφοι [ 164δ ] εἶναι λανθάνομεν ταὐτὰ ἐκείνοις τοῖς δεινοῖς ἀνδράσιν ποιοῦντες .
Θεαίτητος
οὔπω μανθάνω ὅπως λέγεις .
Σωκράτης
ἀλλ᾽ ἐγὼ πειράσομαι δηλῶσαι περὶ αὐτῶν ὅ γε δὴ νοῶ . ἠρόμεθα γὰρ δὴ εἰ μαθὼν καὶ μεμνημένος τίς τι μὴ ἐπίσταται , καὶ τὸν ἰδόντα καὶ μύσαντα μεμνημένον ὁρῶντα δὲ οὒ ἀποδείξαντες , οὐκ εἰδότα ἀπεδείξαμεν καὶ ἅμα μεμνημένον : τοῦτο δ᾽ εἶναι ἀδύνατον . καὶ οὕτω δὴ μῦθος ἀπώλετο ὁ Πρωταγόρειος , καὶ ὁ σὸς ἅμα ὁ τῆς ἐπιστήμης καὶ αἰσθήσεως ὅτι ταὐτόν ἐστιν . [ 164ε ]
Θεαίτητος
φαίνεται .
Σωκράτης
οὔ τι ἄν , οἶμαι , ὦ φίλε , εἴπερ γε ὁ πατὴρ τοῦ ἑτέρου μύθου ἔζη , ἀλλὰ πολλὰ ἂν ἤμυνε : νῦν δὲ ὀρφανὸν αὐτὸν ἡμεῖς προπηλακίζομεν . καὶ γὰρ οὐδ᾽ οἱ ἐπίτροποι , οὓς Πρωταγόρας κατέλιπεν , βοηθεῖν ἐθέλουσιν , ὧν Θεόδωρος εἷς ὅδε . ἀλλὰ δὴ αὐτοὶ κινδυνεύσομεν τοῦ δικαίου ἕνεκ᾽ αὐτῷ βοηθεῖν .
[
164a
]
სოკრატე
საჭიროა [ ამის გაკეთება ] , რათა გადავარჩინოთ წინა მსჯელობა , თუ არა - განადგურდება .
თეეტეტოსი
ვფიცავ ზევსს , მეც ვეჭვობ , რომ საკმარისად ვერ ვიგებ . თქვი , როგორ არის .
სოკრატე
ასეა : ჩვენ ვამბობთ , რომ ვინც ხედავს , იმის მცოდნე ხდება , რასაც ხედავს , რადგან შევთანხმდით , რომ მხედველობა , შეგრძნება და ცოდნა ერთი და იგივეა .
თეეტეტოსი
ასეა .
სოკრატე
ხოლო ის , ვინც დაინახა და იცის ის , რაც დაინახა , თვალებს რომ დახუჭავს , ხომ ახსოვს ის , მაგრამ ვეღარ ხედავს . ასეა ?
თეეტეტოსი
ასეა . [ 164b ]
სოკრატე
ხოლო , , ვერ ხედავს " არის , , არ იცის " , რადგან , , ხედავს " იგივეა , რაც , , იცის " .
თეეტეტოსი
ნამდვილად .
სოკრატე
მაშ , გამოდის , რომ როცა ვინმემ იცის რაღაც და ახსოვს , აღარ იცის მაშინ , როდესაც ვერ ხედავს . ასე ხომ , როგორც ვთქვით , საშინელება გამოდის ?
თეეტეტოსი
სწორად ამბობ .
სოკრატე
გამოდის , რომ შეუძლებელია იმის დაშვება , რომ ცოდნა და შეგრძნება ერთი და იგივეა .
თეეტეტოსი
როგორც ჩანს .
სოკრატე
უნდა ვთქვათ , რომ სხვადასხვაა .
თეეტეტოსი
ეტყობა . [ 164c ]
სოკრატე
მაშინ რა იქნებოდა ცოდნა ? როგორც ჩანს , კვლავ თავიდან უნდა ვიმსჯელოთ . რის გაკეთებას ვაპირებთ , თეეტეტოს ?
თეეტეტოსი
რასთან დაკავშირებით ?
სოკრატე
მეჩვენება , რომ როგორც უჯიშო მამლები , სანამ გავიმარჯვებდით , დავშორდით მსჯელობას და გამარჯვებას ვუმღერით .
თეეტეტოსი
როგორ ?
სოკრატე
პროფესიონალ მოკამათეებს ვგავართ , სიტყვების მნიშვნელობაზე ვერ შევთანხმდით და ამგვარად მიღებული მსჯელობა მოგვწონს . თან ვამბობთ , რომ აგონისტები კი არ ვართ , არამედ ფილოსოფოსები [ 164d ] და გვავიწყდება , რომ იმავეს ვაკეთებთ , რასაც ის არაკეთილშობილი კაცები .
თეეტეტოსი
ვერ ვიგებ , რას ამბობ .
სოკრატე
ვეცდები ცხადი გავხადო , რას ვფიქრობ ამის შესახებ . ხომ ვიკითხეთ , თუ შეიძლება ვინმემ რაიმე ისწავლოს , ახსოვდეს ის და არ იცოდეს და ამის მტკიცებულებად მოვიყვანეთ ის , ვინც რაღაცას ხედავს და თვალდახუჭულს ახსოვს ის , მაგრამ აღარ იცის , როცა ვერ ხედავს . თან ვაჩვენეთ , რომ ვისაც ახსოვს , არ იცის ის [ რაც ახსოვს ] . ეს კი შეუძლებელია . ამგვარად იღუპება პროტაგორასის მითიც და შენიც , რომ ცოდნა და შეგრძნება ერთი და იგივეა . [ 164e ]
თეეტეტოსი
როგორც ჩანს .
სოკრატე
არა მგონია , მეგობარო , ამ მითის მამა ცოცხალი რომ ყოფილიყო , ყველანაირად არ დაეცვა ის . ახლა კი ობოლი შეურაცხვყავით და მის გაზრდილებსაც , რომლებიც პროტაგორასმა დატოვა , არ სურთ [ მისი ] დახმარება , როგორც , აი , ამ თეოდოროსს . როგორც ჩანს , სამართლიანობის გამო , თავად მოგვიწევს მისი დაცვა .
სოკრატე
საჭიროა [ ამის გაკეთება ] , რათა გადავარჩინოთ წინა მსჯელობა , თუ არა - განადგურდება .
თეეტეტოსი
ვფიცავ ზევსს , მეც ვეჭვობ , რომ საკმარისად ვერ ვიგებ . თქვი , როგორ არის .
სოკრატე
ასეა : ჩვენ ვამბობთ , რომ ვინც ხედავს , იმის მცოდნე ხდება , რასაც ხედავს , რადგან შევთანხმდით , რომ მხედველობა , შეგრძნება და ცოდნა ერთი და იგივეა .
თეეტეტოსი
ასეა .
სოკრატე
ხოლო ის , ვინც დაინახა და იცის ის , რაც დაინახა , თვალებს რომ დახუჭავს , ხომ ახსოვს ის , მაგრამ ვეღარ ხედავს . ასეა ?
თეეტეტოსი
ასეა . [ 164b ]
სოკრატე
ხოლო , , ვერ ხედავს " არის , , არ იცის " , რადგან , , ხედავს " იგივეა , რაც , , იცის " .
თეეტეტოსი
ნამდვილად .
სოკრატე
მაშ , გამოდის , რომ როცა ვინმემ იცის რაღაც და ახსოვს , აღარ იცის მაშინ , როდესაც ვერ ხედავს . ასე ხომ , როგორც ვთქვით , საშინელება გამოდის ?
თეეტეტოსი
სწორად ამბობ .
სოკრატე
გამოდის , რომ შეუძლებელია იმის დაშვება , რომ ცოდნა და შეგრძნება ერთი და იგივეა .
თეეტეტოსი
როგორც ჩანს .
სოკრატე
უნდა ვთქვათ , რომ სხვადასხვაა .
თეეტეტოსი
ეტყობა . [ 164c ]
სოკრატე
მაშინ რა იქნებოდა ცოდნა ? როგორც ჩანს , კვლავ თავიდან უნდა ვიმსჯელოთ . რის გაკეთებას ვაპირებთ , თეეტეტოს ?
თეეტეტოსი
რასთან დაკავშირებით ?
სოკრატე
მეჩვენება , რომ როგორც უჯიშო მამლები , სანამ გავიმარჯვებდით , დავშორდით მსჯელობას და გამარჯვებას ვუმღერით .
თეეტეტოსი
როგორ ?
სოკრატე
პროფესიონალ მოკამათეებს ვგავართ , სიტყვების მნიშვნელობაზე ვერ შევთანხმდით და ამგვარად მიღებული მსჯელობა მოგვწონს . თან ვამბობთ , რომ აგონისტები კი არ ვართ , არამედ ფილოსოფოსები [ 164d ] და გვავიწყდება , რომ იმავეს ვაკეთებთ , რასაც ის არაკეთილშობილი კაცები .
თეეტეტოსი
ვერ ვიგებ , რას ამბობ .
სოკრატე
ვეცდები ცხადი გავხადო , რას ვფიქრობ ამის შესახებ . ხომ ვიკითხეთ , თუ შეიძლება ვინმემ რაიმე ისწავლოს , ახსოვდეს ის და არ იცოდეს და ამის მტკიცებულებად მოვიყვანეთ ის , ვინც რაღაცას ხედავს და თვალდახუჭულს ახსოვს ის , მაგრამ აღარ იცის , როცა ვერ ხედავს . თან ვაჩვენეთ , რომ ვისაც ახსოვს , არ იცის ის [ რაც ახსოვს ] . ეს კი შეუძლებელია . ამგვარად იღუპება პროტაგორასის მითიც და შენიც , რომ ცოდნა და შეგრძნება ერთი და იგივეა . [ 164e ]
თეეტეტოსი
როგორც ჩანს .
სოკრატე
არა მგონია , მეგობარო , ამ მითის მამა ცოცხალი რომ ყოფილიყო , ყველანაირად არ დაეცვა ის . ახლა კი ობოლი შეურაცხვყავით და მის გაზრდილებსაც , რომლებიც პროტაგორასმა დატოვა , არ სურთ [ მისი ] დახმარება , როგორც , აი , ამ თეოდოროსს . როგორც ჩანს , სამართლიანობის გამო , თავად მოგვიწევს მისი დაცვა .