Glenn Maur / AJAX / FINAL part 1
Tufts University
Ajax, 1185-1222 (French) (final part 1)
Glenn Maur / AJAX / FINAL part 1
- Created on 2018-04-26 03:10:39
- Modified on 2018-05-03 20:32:55
- Translated by M. Artaud
- Aligned by Glenn Maur
Ἑλληνική Transliterate
français
Χορός
Τίς ἄρα νέατος ἐς πότε λήξει πολυπλάγκτων ἐτέων ἀριθμός ,
τὰν ἄπαυστον αἰὲν ἐμοὶ δορυσσοήτων
μόχθων ἄταν ἐπάγων
ἄν τὰν εὐρώδεα Τρωΐαν ,
δύστανον ὄνειδος Ἑλλάνων;
Ὄφελε πρότερον αἰθέρα δῦναι μέγαν ἢ τὸν πολύκοινον Ἅιδαν
κεῖνος ἁνήρ , ὃς στυγερῶν ἔδειξεν ὅπλων
Ἕλλασιν κοινὸν Ἄρη .
Ἰὼ πόνοι πρόγονοι πόνων ·
κεῖνος γὰρ ἔπερσεν ἀνθρώπους .
Ἐκεῖνος οὔτε στεφάνων
οὔτε βαθεῖαν κυλίκων
νεῖμεν ἐμοὶ τέρψιν ὁμιλεῖν ,
οὔτε γλυκὺν αὐλῶν ὄτοβον ,
δύσμορος , οὔτ᾽ ἐννυχίαν
τέρψιν ἰαύειν .
Ἐρώτων δ᾽ ἐρώτων ἀπέπαυσεν , ὤμοι .
Κεῖμαι δ᾽ , ἀμέριμνος οὕτως ,
ἀεὶ πυκιναῖς δρόσοις
τεγγόμενος κόμας ,
λυγρᾶς μνήματα Τροίας .
Καὶ πρὶν μὲν αἰὲν νυχίου
δείματος ἦν μοι προβολὰ
καὶ βελέων θούριος Αἴας ·
νῦν δ᾽ οὗτος ἀνεῖται στυγερῷ
δαίμονι · τίς μοι , τίς ἔτ᾽ οὖν
τέρψις ἐπέσται;
Γενοίμαν ἵν᾽ ὑλᾶεν ἔπεστι πόντου
πρόβλημ᾽ ἁλίκλυστον , ἄκραν
ὑπὸ πλάκα Σουνίου ,
τὰς ἱερὰς ὅπως
προσείποιμεν Ἀθάνας .
Τίς ἄρα νέατος ἐς πότε λήξει πολυπλάγκτων ἐτέων ἀριθμός ,
τὰν ἄπαυστον αἰὲν ἐμοὶ δορυσσοήτων
μόχθων ἄταν ἐπάγων
ἄν τὰν εὐρώδεα Τρωΐαν ,
δύστανον ὄνειδος Ἑλλάνων;
Ὄφελε πρότερον αἰθέρα δῦναι μέγαν ἢ τὸν πολύκοινον Ἅιδαν
κεῖνος ἁνήρ , ὃς στυγερῶν ἔδειξεν ὅπλων
Ἕλλασιν κοινὸν Ἄρη .
Ἰὼ πόνοι πρόγονοι πόνων ·
κεῖνος γὰρ ἔπερσεν ἀνθρώπους .
Ἐκεῖνος οὔτε στεφάνων
οὔτε βαθεῖαν κυλίκων
νεῖμεν ἐμοὶ τέρψιν ὁμιλεῖν ,
οὔτε γλυκὺν αὐλῶν ὄτοβον ,
δύσμορος , οὔτ᾽ ἐννυχίαν
τέρψιν ἰαύειν .
Ἐρώτων δ᾽ ἐρώτων ἀπέπαυσεν , ὤμοι .
Κεῖμαι δ᾽ , ἀμέριμνος οὕτως ,
ἀεὶ πυκιναῖς δρόσοις
τεγγόμενος κόμας ,
λυγρᾶς μνήματα Τροίας .
Καὶ πρὶν μὲν αἰὲν νυχίου
δείματος ἦν μοι προβολὰ
καὶ βελέων θούριος Αἴας ·
νῦν δ᾽ οὗτος ἀνεῖται στυγερῷ
δαίμονι · τίς μοι , τίς ἔτ᾽ οὖν
τέρψις ἐπέσται;
Γενοίμαν ἵν᾽ ὑλᾶεν ἔπεστι πόντου
πρόβλημ᾽ ἁλίκλυστον , ἄκραν
ὑπὸ πλάκα Σουνίου ,
τὰς ἱερὰς ὅπως
προσείποιμεν Ἀθάνας .
LE
CHOEUR
Quelle sera donc la dernière de ces années malheureuses , et quand le temps cessera-t-il de ramener pour nous les souffrances toujours renaissantes des fatigues de la guerre , devant cette Troie superbe , ruine et opprobre des Grecs ?
Ah ! que n ' a-t-il disparu dans les airs ou dans la demeure commune de Pluton , celui qui enseigna aux Grecs l ' usage funeste alarmes et les guerres mortelles ! O travaux sans cesse renaissants ! celui-là fut le fléau des hommes .
Celui-là m ' a ravi la joie des couronnes et des coupes profondes , les doux accents de la flûte , hélas ! et les plaisirs nocturnes des amours . Il m ' a privé des amours , oui , des amours ; hélas ! étendu sur ce rivage , dans mon abandon , je laisse mes cheveux s ' abreuver des rosées fréquentes , triste souvenir de Troie !
Autrefois , contre les craintes de la nuit et contre les traits ennemis , le vaillant Ajax était mon rempart ; mais maintenant il est la proie d ' une divinité odieuse . Quel plaisir me reste-t-il désormais ? Que ne suis-je à l ' ombre des bois qui couronnent le promontoire de Sunium et ses vagues retentissantes , pour saluer les murs sacrés d ' Athènes !
Quelle sera donc la dernière de ces années malheureuses , et quand le temps cessera-t-il de ramener pour nous les souffrances toujours renaissantes des fatigues de la guerre , devant cette Troie superbe , ruine et opprobre des Grecs ?
Ah ! que n ' a-t-il disparu dans les airs ou dans la demeure commune de Pluton , celui qui enseigna aux Grecs l ' usage funeste alarmes et les guerres mortelles ! O travaux sans cesse renaissants ! celui-là fut le fléau des hommes .
Celui-là m ' a ravi la joie des couronnes et des coupes profondes , les doux accents de la flûte , hélas ! et les plaisirs nocturnes des amours . Il m ' a privé des amours , oui , des amours ; hélas ! étendu sur ce rivage , dans mon abandon , je laisse mes cheveux s ' abreuver des rosées fréquentes , triste souvenir de Troie !
Autrefois , contre les craintes de la nuit et contre les traits ennemis , le vaillant Ajax était mon rempart ; mais maintenant il est la proie d ' une divinité odieuse . Quel plaisir me reste-t-il désormais ? Que ne suis-je à l ' ombre des bois qui couronnent le promontoire de Sunium et ses vagues retentissantes , pour saluer les murs sacrés d ' Athènes !
Ajax, 1185-1222 (English) (final part 1)
Glenn Maur / AJAX / FINAL part 1
- Created on 2018-04-27 00:01:48
- Modified on 2018-05-03 20:33:13
- Translated by Glenn Maur
- Aligned by Glenn Maur
Ἑλληνική Transliterate
English
Χορός
Τίς ἄρα νέατος ἐς πότε λήξει πολυπλάγκτων ἐτέων ἀριθμός ,
τὰν ἄπαυστον αἰὲν ἐμοὶ δορυσσοήτων
μόχθων ἄταν ἐπάγων
ἄν τὰν εὐρώδεα Τρωΐαν ,
δύστανον ὄνειδος Ἑλλάνων;
Ὄφελε πρότερον αἰθέρα δῦναι μέγαν ἢ τὸν πολύκοινον Ἅιδαν
κεῖνος ἁνήρ , ὃς στυγερῶν ἔδειξεν ὅπλων
Ἕλλασιν κοινὸν Ἄρη .
Ἰὼ πόνοι πρόγονοι πόνων ·
κεῖνος γὰρ ἔπερσεν ἀνθρώπους .
Ἐκεῖνος οὔτε στεφάνων
οὔτε βαθεῖαν κυλίκων
νεῖμεν ἐμοὶ τέρψιν ὁμιλεῖν ,
οὔτε γλυκὺν αὐλῶν ὄτοβον ,
δύσμορος , οὔτ᾽ ἐννυχίαν
τέρψιν ἰαύειν .
Ἐρώτων δ᾽ ἐρώτων ἀπέπαυσεν , ὤμοι .
Κεῖμαι δ᾽ , ἀμέριμνος οὕτως ,
ἀεὶ πυκιναῖς δρόσοις
τεγγόμενος κόμας ,
λυγρᾶς μνήματα Τροίας .
Καὶ πρὶν μὲν αἰὲν νυχίου
δείματος ἦν μοι προβολὰ
καὶ βελέων θούριος Αἴας ·
νῦν δ᾽ οὗτος ἀνεῖται στυγερῷ
δαίμονι · τίς μοι , τίς ἔτ᾽ οὖν
τέρψις ἐπέσται;
Γενοίμαν ἵν᾽ ὑλᾶεν ἔπεστι πόντου
πρόβλημ᾽ ἁλίκλυστον , ἄκραν
ὑπὸ πλάκα Σουνίου ,
τὰς ἱερὰς ὅπως
προσείποιμεν Ἀθάνας .
Τίς ἄρα νέατος ἐς πότε λήξει πολυπλάγκτων ἐτέων ἀριθμός ,
τὰν ἄπαυστον αἰὲν ἐμοὶ δορυσσοήτων
μόχθων ἄταν ἐπάγων
ἄν τὰν εὐρώδεα Τρωΐαν ,
δύστανον ὄνειδος Ἑλλάνων;
Ὄφελε πρότερον αἰθέρα δῦναι μέγαν ἢ τὸν πολύκοινον Ἅιδαν
κεῖνος ἁνήρ , ὃς στυγερῶν ἔδειξεν ὅπλων
Ἕλλασιν κοινὸν Ἄρη .
Ἰὼ πόνοι πρόγονοι πόνων ·
κεῖνος γὰρ ἔπερσεν ἀνθρώπους .
Ἐκεῖνος οὔτε στεφάνων
οὔτε βαθεῖαν κυλίκων
νεῖμεν ἐμοὶ τέρψιν ὁμιλεῖν ,
οὔτε γλυκὺν αὐλῶν ὄτοβον ,
δύσμορος , οὔτ᾽ ἐννυχίαν
τέρψιν ἰαύειν .
Ἐρώτων δ᾽ ἐρώτων ἀπέπαυσεν , ὤμοι .
Κεῖμαι δ᾽ , ἀμέριμνος οὕτως ,
ἀεὶ πυκιναῖς δρόσοις
τεγγόμενος κόμας ,
λυγρᾶς μνήματα Τροίας .
Καὶ πρὶν μὲν αἰὲν νυχίου
δείματος ἦν μοι προβολὰ
καὶ βελέων θούριος Αἴας ·
νῦν δ᾽ οὗτος ἀνεῖται στυγερῷ
δαίμονι · τίς μοι , τίς ἔτ᾽ οὖν
τέρψις ἐπέσται;
Γενοίμαν ἵν᾽ ὑλᾶεν ἔπεστι πόντου
πρόβλημ᾽ ἁλίκλυστον , ἄκραν
ὑπὸ πλάκα Σουνίου ,
τὰς ἱερὰς ὅπως
προσείποιμεν Ἀθάνας .
CHORUS
At what time , therefore , will this final number of much-wandering years cease ,
always bringing on ceaseless misfortunes of the toils of battle to me
wide Troy and the wretched reproach of the Greeks ?
That man ought first to sink into the great ether or Hades common to all ,
who showed communal war of hateful weapons to the Greeks .
Oh troubles parents of troubles :
for that man ravaged men .
He bestowed to join in company with me the joy neither of crowns nor of deep bowls
nor the sweet noise of flutes ,
ill-fated , nor to pass the night’s enjoyment .
But from love , from love he has ceased , woe’s me .
And I lie , thus uncared-for
wet with respect to my hair , always with crowded dew ,
memorial of mournful Troy .
Even before furious Ajax was always a protection for me from nightly fear and missiles :
But now he is sent forth by a hateful daimon :
what , then , what joy will come to me still ?
Would that I be where the wooded sea-beaten promontory approaches the sea
under the highest plain of Sunium ,
so that we may call upon holy Athens .
At what time , therefore , will this final number of much-wandering years cease ,
always bringing on ceaseless misfortunes of the toils of battle to me
wide Troy and the wretched reproach of the Greeks ?
That man ought first to sink into the great ether or Hades common to all ,
who showed communal war of hateful weapons to the Greeks .
Oh troubles parents of troubles :
for that man ravaged men .
He bestowed to join in company with me the joy neither of crowns nor of deep bowls
nor the sweet noise of flutes ,
ill-fated , nor to pass the night’s enjoyment .
But from love , from love he has ceased , woe’s me .
And I lie , thus uncared-for
wet with respect to my hair , always with crowded dew ,
memorial of mournful Troy .
Even before furious Ajax was always a protection for me from nightly fear and missiles :
But now he is sent forth by a hateful daimon :
what , then , what joy will come to me still ?
Would that I be where the wooded sea-beaten promontory approaches the sea
under the highest plain of Sunium ,
so that we may call upon holy Athens .
Ajax, 1223-1271 (French) (final part 1)
Glenn Maur / AJAX / FINAL part 1
- Created on 2018-04-27 04:09:01
- Modified on 2018-05-03 20:33:04
- Translated by M. Artaud
- Aligned by Glenn Maur
Ἑλληνική Transliterate
français
Τεύκρος
Καὶ μὴν ἰδὼν ἔσπευσα τὸν στρατηλάτην
Ἀγαμέμνον᾽ ἡμῖν δεῦρο τόνδ᾽ ὁρμώμενον ·
δῆλος δέ μοὐστὶ σκαιὸν ἐκλύσων στόμα .
Ἀγαμέμνων
Σὲ δὴ τὰ δεινὰ ῥήματ᾽ ἀγγέλλουσί μοι
τλῆναι καθ᾽ ἡμῶν ὧδ᾽ ἀνοιμωκτὶ χανεῖν;
Σέ τοι , τὸν ἐκ τῆς αἰχμαλωτίδος λέγω ,
ἦ που τραφεὶς ἂν μητρὸς εὐγενοῦς ἄπο
ὑψήλ᾽ ἐκόμπεις κἀπ᾽ ἄκρων ὡδοιπόρεις ,
ὅτ᾽ οὐδὲν ὢν τοῦ μηδὲν ἀντέστης ὕπερ ,
κοὔτε στρατηγοὺς οὔτε ναυάρχους μολεῖν
ἡμᾶς Ἀχαιῶν οὐδὲ σοῦ διωμόσω
ἀλλ᾽ αὐτὸς ἄρχων , ὡς σὺ φής , Αἴας ἔπλει .
Ταῦτ᾽ οὐκ ἀκούειν μεγάλα πρὸς δούλων κακά;
ποίου κέκραγας ἀνδρὸς ὧδ᾽ ὑπέρφρονα;
ποῖ βάντος ἢ ποῦ στάντος οὗπερ οὐκ ἐγώ;
Οὐκ ἆρ᾽ Ἀχαιοῖς ἄνδρες εἰσὶ πλὴν ὅδε;
πικροὺς ἔοιγμεν τῶν Ἀχιλλείων ὅπλων
ἀγῶνας Ἀργείοισι κηρῦξαι τότε ,
εἰ πανταχοῦ φανούμεθ᾽ ἐκ Τεύκρου κακοί ,
κοὐκ ἀρκέσει ποθ᾽ ὑμὶν οὐδ᾽ ἡσσημένοις
εἴκειν ἃ τοῖς πολλοῖσιν ἤρεσκεν κριταῖς ,
ἀλλ᾽ αἰὲν ἡμᾶς ἢ κακοῖς βαλεῖτέ που
ἢ σὺν δόλῳ κεντήσεθ᾽ οἱ λελειμμένοι .
Ἐκ τῶνδε μέντοι τῶν τρόπων οὐκ ἄν ποτε
κατάστασις γένοιτ᾽ ἂν οὐδενὸς νόμου ,
εἰ τοὺς δίκῃ νικῶντας ἐξωθήσομεν
καὶ τοὺς ὄπισθεν εἰς τὸ πρόσθεν ἄξομεν .
Ἀλλ᾽ εἰρκτέον τάδ᾽ ἐστίν · οὐ γὰρ οἱ πλατεῖς
οὐδ᾽ εὐρύνωτοι φῶτες ἀσφαλέστατοι ,
ἀλλ᾽ οἱ φρονοῦντες εὖ κρατοῦσι πανταχοῦ .
Μέγας δὲ πλευρὰ βοῦς ὑπὸ σμικρᾶς ὅμως
μάστιγος ὀρθὸς εἰς ὁδὸν πορεύεται .
Καὶ σοὶ προσέρπον τοῦτ᾽ ἐγὼ τὸ φάρμακον
ὁρῶ τάχ᾽ , εἰ μὴ νοῦν κατακτήσει τινά ·
ὃς ἀνδρὸς οὐκέτ᾽ ὄντος , ἀλλ᾽ ἤδη σκιᾶς ,
θαρσῶν ὑβρίζεις κἀξελευθεροστομεῖς .
Οὐ σωφρονήσεις; οὐ μαθὼν ὃς εἶ φύσιν
ἄλλον τιν᾽ ἄξεις ἄνδρα δεῦρ᾽ ἐλεύθερον ,
ὅστις πρὸς ἡμᾶς ἀντὶ σοῦ λέξει τὰ σά;
Σοῦ γὰρ λέγοντος οὐκέτ᾽ ἂν μάθοιμ᾽ ἐγώ ·
τὴν βάρβαρον γὰρ γλῶσσαν οὐκ ἐπαΐω .
Χορός
Εἴθ᾽ ὑμὶν ἀμφοῖν νοῦς γένοιτο σωφρονεῖν ·
τούτου γὰρ οὐδὲν σφῷν ἔχω λῷον φράσαι .
Τεύκρος
Φεῦ · τοῦ θανόντος ὡς ταχεῖά τις βροτοῖς
χάρις διαρρεῖ καὶ προδοῦσ᾽ ἁλίσκεται ,
εἰ σοῦ γ᾽ ὅδ᾽ ἁνὴρ οὐδ᾽ ἐπὶ σμικρῶν λόγων ,
Αἴας , ἔτ᾽ ἴσχει μνῆστιν , οὗ σὺ πολλάκις
τὴν σὴν προτείνων προύκαμες ψυχὴν δόρει .
Ἀλλ᾽ οἴχεται δὴ πάντα ταῦτ᾽ ἐρριμμένα .
Καὶ μὴν ἰδὼν ἔσπευσα τὸν στρατηλάτην
Ἀγαμέμνον᾽ ἡμῖν δεῦρο τόνδ᾽ ὁρμώμενον ·
δῆλος δέ μοὐστὶ σκαιὸν ἐκλύσων στόμα .
Ἀγαμέμνων
Σὲ δὴ τὰ δεινὰ ῥήματ᾽ ἀγγέλλουσί μοι
τλῆναι καθ᾽ ἡμῶν ὧδ᾽ ἀνοιμωκτὶ χανεῖν;
Σέ τοι , τὸν ἐκ τῆς αἰχμαλωτίδος λέγω ,
ἦ που τραφεὶς ἂν μητρὸς εὐγενοῦς ἄπο
ὑψήλ᾽ ἐκόμπεις κἀπ᾽ ἄκρων ὡδοιπόρεις ,
ὅτ᾽ οὐδὲν ὢν τοῦ μηδὲν ἀντέστης ὕπερ ,
κοὔτε στρατηγοὺς οὔτε ναυάρχους μολεῖν
ἡμᾶς Ἀχαιῶν οὐδὲ σοῦ διωμόσω
ἀλλ᾽ αὐτὸς ἄρχων , ὡς σὺ φής , Αἴας ἔπλει .
Ταῦτ᾽ οὐκ ἀκούειν μεγάλα πρὸς δούλων κακά;
ποίου κέκραγας ἀνδρὸς ὧδ᾽ ὑπέρφρονα;
ποῖ βάντος ἢ ποῦ στάντος οὗπερ οὐκ ἐγώ;
Οὐκ ἆρ᾽ Ἀχαιοῖς ἄνδρες εἰσὶ πλὴν ὅδε;
πικροὺς ἔοιγμεν τῶν Ἀχιλλείων ὅπλων
ἀγῶνας Ἀργείοισι κηρῦξαι τότε ,
εἰ πανταχοῦ φανούμεθ᾽ ἐκ Τεύκρου κακοί ,
κοὐκ ἀρκέσει ποθ᾽ ὑμὶν οὐδ᾽ ἡσσημένοις
εἴκειν ἃ τοῖς πολλοῖσιν ἤρεσκεν κριταῖς ,
ἀλλ᾽ αἰὲν ἡμᾶς ἢ κακοῖς βαλεῖτέ που
ἢ σὺν δόλῳ κεντήσεθ᾽ οἱ λελειμμένοι .
Ἐκ τῶνδε μέντοι τῶν τρόπων οὐκ ἄν ποτε
κατάστασις γένοιτ᾽ ἂν οὐδενὸς νόμου ,
εἰ τοὺς δίκῃ νικῶντας ἐξωθήσομεν
καὶ τοὺς ὄπισθεν εἰς τὸ πρόσθεν ἄξομεν .
Ἀλλ᾽ εἰρκτέον τάδ᾽ ἐστίν · οὐ γὰρ οἱ πλατεῖς
οὐδ᾽ εὐρύνωτοι φῶτες ἀσφαλέστατοι ,
ἀλλ᾽ οἱ φρονοῦντες εὖ κρατοῦσι πανταχοῦ .
Μέγας δὲ πλευρὰ βοῦς ὑπὸ σμικρᾶς ὅμως
μάστιγος ὀρθὸς εἰς ὁδὸν πορεύεται .
Καὶ σοὶ προσέρπον τοῦτ᾽ ἐγὼ τὸ φάρμακον
ὁρῶ τάχ᾽ , εἰ μὴ νοῦν κατακτήσει τινά ·
ὃς ἀνδρὸς οὐκέτ᾽ ὄντος , ἀλλ᾽ ἤδη σκιᾶς ,
θαρσῶν ὑβρίζεις κἀξελευθεροστομεῖς .
Οὐ σωφρονήσεις; οὐ μαθὼν ὃς εἶ φύσιν
ἄλλον τιν᾽ ἄξεις ἄνδρα δεῦρ᾽ ἐλεύθερον ,
ὅστις πρὸς ἡμᾶς ἀντὶ σοῦ λέξει τὰ σά;
Σοῦ γὰρ λέγοντος οὐκέτ᾽ ἂν μάθοιμ᾽ ἐγώ ·
τὴν βάρβαρον γὰρ γλῶσσαν οὐκ ἐπαΐω .
Χορός
Εἴθ᾽ ὑμὶν ἀμφοῖν νοῦς γένοιτο σωφρονεῖν ·
τούτου γὰρ οὐδὲν σφῷν ἔχω λῷον φράσαι .
Τεύκρος
Φεῦ · τοῦ θανόντος ὡς ταχεῖά τις βροτοῖς
χάρις διαρρεῖ καὶ προδοῦσ᾽ ἁλίσκεται ,
εἰ σοῦ γ᾽ ὅδ᾽ ἁνὴρ οὐδ᾽ ἐπὶ σμικρῶν λόγων ,
Αἴας , ἔτ᾽ ἴσχει μνῆστιν , οὗ σὺ πολλάκις
τὴν σὴν προτείνων προύκαμες ψυχὴν δόρει .
Ἀλλ᾽ οἴχεται δὴ πάντα ταῦτ᾽ ἐρριμμένα .
TEUCER
J ' ai hâté mon retour , j ' ai aperçu le chef de l ' armée Agamemnon , marchant vers ces lieux à pas précipités ; son air m ' annonce des paroles sinistres .
AGAMEMNON
On m ' annonce que tu oses impunément proférer contre nous des paroles outrageantes , toi , le fils d ' une captive . Sans doute , si tu avais été nourri par une noble mère , tu étalerais bien de l ' arrogance et tu marcherais la tête haute , puisque , toi qui n ' es rien , tu as combattu pour un homme de rien ! A t ' en croire , nous ne sommes les chefs ni de l ' armée ni de la flotte , ni le tien ; et Ajax , en venant ici , ne dépendait que de lui-même . N ' est-ce pas une honte d ' entendre ce langage d ' un esclave ? Et pour quel homme encore fais-tu éclater tant d ' audace ? Où a-t-il été ? qu ' a-t-il fait , que je n ' aie fait moi-même ? Après lui , n ' y a-t-il plus d ' hommes parmi les Grecs ? Certes nous avons eu toit d ' établir un combat pour les armes d ' Achille , si , au dire de Teucer , nous sommes convaincus d ' injustice , et si vous tous , quand vous avez été vaincus , loin de céder à la pluralité des vois , ne cessez de nous attaquer par des injures» ou de venger votre défaite par des perfidies . Et que deviendrait , après de tels exemples , la stabilité des lois , si , repoussant ceux qui ont été jugés dignes des prix , nous mettions les vaincus , à la première place ? Mais cet état de choses ne peut se souffrir ; car ce n ' est ni la force du corps ni la haute stature qui fait notre puissance ; c ' est la sagesse qui donne la supériorité en tous lieux . Le bœuf le plus robuste obéit au fouet léger qui le ramène dans le sillon . Je prévois qu ' on pourrait bien t ' appliquer aussi ce remède , si tu ne reviens à la raison ; toi qui , pour homme privé de vie , et déjà une vaine ombre , nous insultes avec tant d ' orgueil et d ' audace . Ne sauras-tu te modérer ? n ' iras-tu pas , connaissant ta naissance , chercher quelque homme libre qui nous parle pour toi ? Car e ' est en vain que tu voudrais me parler , je ne te comprendrais pas ; je n ' entends point la langue des Barbares ?
LE CHOEUR
Puissiez-vous tous deux devenir raisonnables ! je ne saurais vous rien dire de mieux .
TEUCER
Hélas ! que la reconnaissance due aux morts s ' écoule vite et s ' efface de la mémoire des hommes , puisque tu n ' obtiens point , ô Ajax , Je plus léger souvenir d ' un homme pour qui , prodiguant ta vie , tu as si souvent bravé les hasards des combats ! Mais tant de services sont déjà perdus .
J ' ai hâté mon retour , j ' ai aperçu le chef de l ' armée Agamemnon , marchant vers ces lieux à pas précipités ; son air m ' annonce des paroles sinistres .
AGAMEMNON
On m ' annonce que tu oses impunément proférer contre nous des paroles outrageantes , toi , le fils d ' une captive . Sans doute , si tu avais été nourri par une noble mère , tu étalerais bien de l ' arrogance et tu marcherais la tête haute , puisque , toi qui n ' es rien , tu as combattu pour un homme de rien ! A t ' en croire , nous ne sommes les chefs ni de l ' armée ni de la flotte , ni le tien ; et Ajax , en venant ici , ne dépendait que de lui-même . N ' est-ce pas une honte d ' entendre ce langage d ' un esclave ? Et pour quel homme encore fais-tu éclater tant d ' audace ? Où a-t-il été ? qu ' a-t-il fait , que je n ' aie fait moi-même ? Après lui , n ' y a-t-il plus d ' hommes parmi les Grecs ? Certes nous avons eu toit d ' établir un combat pour les armes d ' Achille , si , au dire de Teucer , nous sommes convaincus d ' injustice , et si vous tous , quand vous avez été vaincus , loin de céder à la pluralité des vois , ne cessez de nous attaquer par des injures» ou de venger votre défaite par des perfidies . Et que deviendrait , après de tels exemples , la stabilité des lois , si , repoussant ceux qui ont été jugés dignes des prix , nous mettions les vaincus , à la première place ? Mais cet état de choses ne peut se souffrir ; car ce n ' est ni la force du corps ni la haute stature qui fait notre puissance ; c ' est la sagesse qui donne la supériorité en tous lieux . Le bœuf le plus robuste obéit au fouet léger qui le ramène dans le sillon . Je prévois qu ' on pourrait bien t ' appliquer aussi ce remède , si tu ne reviens à la raison ; toi qui , pour homme privé de vie , et déjà une vaine ombre , nous insultes avec tant d ' orgueil et d ' audace . Ne sauras-tu te modérer ? n ' iras-tu pas , connaissant ta naissance , chercher quelque homme libre qui nous parle pour toi ? Car e ' est en vain que tu voudrais me parler , je ne te comprendrais pas ; je n ' entends point la langue des Barbares ?
LE CHOEUR
Puissiez-vous tous deux devenir raisonnables ! je ne saurais vous rien dire de mieux .
TEUCER
Hélas ! que la reconnaissance due aux morts s ' écoule vite et s ' efface de la mémoire des hommes , puisque tu n ' obtiens point , ô Ajax , Je plus léger souvenir d ' un homme pour qui , prodiguant ta vie , tu as si souvent bravé les hasards des combats ! Mais tant de services sont déjà perdus .
Ajax, 1223-1271 (English) (final part 1)
Glenn Maur / AJAX / FINAL part 1
- Created on 2018-05-02 16:43:28
- Modified on 2018-05-03 20:33:23
- Translated by Glenn Maur
- Aligned by Glenn Maur
Ἑλληνική Transliterate
English
Τεύκρος
Καὶ μὴν ἰδὼν ἔσπευσα τὸν στρατηλάτην
Ἀγαμέμνον᾽ ἡμῖν δεῦρο τόνδ᾽ ὁρμώμενον ·
δῆλος δέ μοὐστὶ σκαιὸν ἐκλύσων στόμα .
Ἀγαμέμνων
Σὲ δὴ τὰ δεινὰ ῥήματ᾽ ἀγγέλλουσί μοι
τλῆναι καθ᾽ ἡμῶν ὧδ᾽ ἀνοιμωκτὶ χανεῖν;
Σέ τοι , τὸν ἐκ τῆς αἰχμαλωτίδος λέγω ,
ἦ που τραφεὶς ἂν μητρὸς εὐγενοῦς ἄπο
ὑψήλ᾽ ἐκόμπεις κἀπ᾽ ἄκρων ὡδοιπόρεις ,
ὅτ᾽ οὐδὲν ὢν τοῦ μηδὲν ἀντέστης ὕπερ ,
κοὔτε στρατηγοὺς οὔτε ναυάρχους μολεῖν
ἡμᾶς Ἀχαιῶν οὐδὲ σοῦ διωμόσω
ἀλλ᾽ αὐτὸς ἄρχων , ὡς σὺ φής , Αἴας ἔπλει .
Ταῦτ᾽ οὐκ ἀκούειν μεγάλα πρὸς δούλων κακά;
ποίου κέκραγας ἀνδρὸς ὧδ᾽ ὑπέρφρονα;
ποῖ βάντος ἢ ποῦ στάντος οὗπερ οὐκ ἐγώ;
Οὐκ ἆρ᾽ Ἀχαιοῖς ἄνδρες εἰσὶ πλὴν ὅδε;
πικροὺς ἔοιγμεν τῶν Ἀχιλλείων ὅπλων
ἀγῶνας Ἀργείοισι κηρῦξαι τότε ,
εἰ πανταχοῦ φανούμεθ᾽ ἐκ Τεύκρου κακοί ,
κοὐκ ἀρκέσει ποθ᾽ ὑμὶν οὐδ᾽ ἡσσημένοις
εἴκειν ἃ τοῖς πολλοῖσιν ἤρεσκεν κριταῖς ,
ἀλλ᾽ αἰὲν ἡμᾶς ἢ κακοῖς βαλεῖτέ που
ἢ σὺν δόλῳ κεντήσεθ᾽ οἱ λελειμμένοι .
Ἐκ τῶνδε μέντοι τῶν τρόπων οὐκ ἄν ποτε
κατάστασις γένοιτ᾽ ἂν οὐδενὸς νόμου ,
εἰ τοὺς δίκῃ νικῶντας ἐξωθήσομεν
καὶ τοὺς ὄπισθεν εἰς τὸ πρόσθεν ἄξομεν .
Ἀλλ᾽ εἰρκτέον τάδ᾽ ἐστίν · οὐ γὰρ οἱ πλατεῖς
οὐδ᾽ εὐρύνωτοι φῶτες ἀσφαλέστατοι ,
ἀλλ᾽ οἱ φρονοῦντες εὖ κρατοῦσι πανταχοῦ .
Μέγας δὲ πλευρὰ βοῦς ὑπὸ σμικρᾶς ὅμως
μάστιγος ὀρθὸς εἰς ὁδὸν πορεύεται .
Καὶ σοὶ προσέρπον τοῦτ᾽ ἐγὼ τὸ φάρμακον
ὁρῶ τάχ᾽ , εἰ μὴ νοῦν κατακτήσει τινά ·
ὃς ἀνδρὸς οὐκέτ᾽ ὄντος , ἀλλ᾽ ἤδη σκιᾶς ,
θαρσῶν ὑβρίζεις κἀξελευθεροστομεῖς .
Οὐ σωφρονήσεις; οὐ μαθὼν ὃς εἶ φύσιν
ἄλλον τιν᾽ ἄξεις ἄνδρα δεῦρ᾽ ἐλεύθερον ,
ὅστις πρὸς ἡμᾶς ἀντὶ σοῦ λέξει τὰ σά;
Σοῦ γὰρ λέγοντος οὐκέτ᾽ ἂν μάθοιμ᾽ ἐγώ ·
τὴν βάρβαρον γὰρ γλῶσσαν οὐκ ἐπαΐω .
Χορός
Εἴθ᾽ ὑμὶν ἀμφοῖν νοῦς γένοιτο σωφρονεῖν ·
τούτου γὰρ οὐδὲν σφῷν ἔχω λῷον φράσαι .
Τεύκρος
Φεῦ · τοῦ θανόντος ὡς ταχεῖά τις βροτοῖς
χάρις διαρρεῖ καὶ προδοῦσ᾽ ἁλίσκεται ,
εἰ σοῦ γ᾽ ὅδ᾽ ἁνὴρ οὐδ᾽ ἐπὶ σμικρῶν λόγων ,
Αἴας , ἔτ᾽ ἴσχει μνῆστιν , οὗ σὺ πολλάκις
τὴν σὴν προτείνων προύκαμες ψυχὴν δόρει .
Ἀλλ᾽ οἴχεται δὴ πάντα ταῦτ᾽ ἐρριμμένα .
Καὶ μὴν ἰδὼν ἔσπευσα τὸν στρατηλάτην
Ἀγαμέμνον᾽ ἡμῖν δεῦρο τόνδ᾽ ὁρμώμενον ·
δῆλος δέ μοὐστὶ σκαιὸν ἐκλύσων στόμα .
Ἀγαμέμνων
Σὲ δὴ τὰ δεινὰ ῥήματ᾽ ἀγγέλλουσί μοι
τλῆναι καθ᾽ ἡμῶν ὧδ᾽ ἀνοιμωκτὶ χανεῖν;
Σέ τοι , τὸν ἐκ τῆς αἰχμαλωτίδος λέγω ,
ἦ που τραφεὶς ἂν μητρὸς εὐγενοῦς ἄπο
ὑψήλ᾽ ἐκόμπεις κἀπ᾽ ἄκρων ὡδοιπόρεις ,
ὅτ᾽ οὐδὲν ὢν τοῦ μηδὲν ἀντέστης ὕπερ ,
κοὔτε στρατηγοὺς οὔτε ναυάρχους μολεῖν
ἡμᾶς Ἀχαιῶν οὐδὲ σοῦ διωμόσω
ἀλλ᾽ αὐτὸς ἄρχων , ὡς σὺ φής , Αἴας ἔπλει .
Ταῦτ᾽ οὐκ ἀκούειν μεγάλα πρὸς δούλων κακά;
ποίου κέκραγας ἀνδρὸς ὧδ᾽ ὑπέρφρονα;
ποῖ βάντος ἢ ποῦ στάντος οὗπερ οὐκ ἐγώ;
Οὐκ ἆρ᾽ Ἀχαιοῖς ἄνδρες εἰσὶ πλὴν ὅδε;
πικροὺς ἔοιγμεν τῶν Ἀχιλλείων ὅπλων
ἀγῶνας Ἀργείοισι κηρῦξαι τότε ,
εἰ πανταχοῦ φανούμεθ᾽ ἐκ Τεύκρου κακοί ,
κοὐκ ἀρκέσει ποθ᾽ ὑμὶν οὐδ᾽ ἡσσημένοις
εἴκειν ἃ τοῖς πολλοῖσιν ἤρεσκεν κριταῖς ,
ἀλλ᾽ αἰὲν ἡμᾶς ἢ κακοῖς βαλεῖτέ που
ἢ σὺν δόλῳ κεντήσεθ᾽ οἱ λελειμμένοι .
Ἐκ τῶνδε μέντοι τῶν τρόπων οὐκ ἄν ποτε
κατάστασις γένοιτ᾽ ἂν οὐδενὸς νόμου ,
εἰ τοὺς δίκῃ νικῶντας ἐξωθήσομεν
καὶ τοὺς ὄπισθεν εἰς τὸ πρόσθεν ἄξομεν .
Ἀλλ᾽ εἰρκτέον τάδ᾽ ἐστίν · οὐ γὰρ οἱ πλατεῖς
οὐδ᾽ εὐρύνωτοι φῶτες ἀσφαλέστατοι ,
ἀλλ᾽ οἱ φρονοῦντες εὖ κρατοῦσι πανταχοῦ .
Μέγας δὲ πλευρὰ βοῦς ὑπὸ σμικρᾶς ὅμως
μάστιγος ὀρθὸς εἰς ὁδὸν πορεύεται .
Καὶ σοὶ προσέρπον τοῦτ᾽ ἐγὼ τὸ φάρμακον
ὁρῶ τάχ᾽ , εἰ μὴ νοῦν κατακτήσει τινά ·
ὃς ἀνδρὸς οὐκέτ᾽ ὄντος , ἀλλ᾽ ἤδη σκιᾶς ,
θαρσῶν ὑβρίζεις κἀξελευθεροστομεῖς .
Οὐ σωφρονήσεις; οὐ μαθὼν ὃς εἶ φύσιν
ἄλλον τιν᾽ ἄξεις ἄνδρα δεῦρ᾽ ἐλεύθερον ,
ὅστις πρὸς ἡμᾶς ἀντὶ σοῦ λέξει τὰ σά;
Σοῦ γὰρ λέγοντος οὐκέτ᾽ ἂν μάθοιμ᾽ ἐγώ ·
τὴν βάρβαρον γὰρ γλῶσσαν οὐκ ἐπαΐω .
Χορός
Εἴθ᾽ ὑμὶν ἀμφοῖν νοῦς γένοιτο σωφρονεῖν ·
τούτου γὰρ οὐδὲν σφῷν ἔχω λῷον φράσαι .
Τεύκρος
Φεῦ · τοῦ θανόντος ὡς ταχεῖά τις βροτοῖς
χάρις διαρρεῖ καὶ προδοῦσ᾽ ἁλίσκεται ,
εἰ σοῦ γ᾽ ὅδ᾽ ἁνὴρ οὐδ᾽ ἐπὶ σμικρῶν λόγων ,
Αἴας , ἔτ᾽ ἴσχει μνῆστιν , οὗ σὺ πολλάκις
τὴν σὴν προτείνων προύκαμες ψυχὴν δόρει .
Ἀλλ᾽ οἴχεται δὴ πάντα ταῦτ᾽ ἐρριμμένα .
Teucer
And I hastened seeing this general
Agamemnon rushing headlong hither to us :
but it is clear to me he will let loose his ill-omened mouth .
Agamemnon
They then report to me that you thus dare to utter these terrible sayings
against us with impunity
You , I say , the one from the captive woman ,
indeed , having been born perhaps from a well-born mother
you would be boasting loftily and would be walking from the highest places
when being nothing you stood in defense of one who is nothing
you declared an oath that we came not as leaders nor admirals of the fleet
of the Greeks nor of you
But , as you say , Ajax sailed , himself being the leader .
Are these things not greatly wicked to hear from slaves ?
Of what sort of man do you thus arrogantly croak ?
Having gone whereto or having stood where I did not ?
Are there then no Greek men except this one ?
Then we thought it fitting to herald bitter contests
for Achilles ' arms among the Greeks ,
if , by Teucer , we will appear at every step wicked ,
you will not be satisfied , when you are defeated ,
to give way to what was pleasing to many judges ,
but always you will strike us somewhere with wicked things
or you having been left behind will stab us with treachery .
From these ways , however ,
a settlement of no law could ever be ,
if we will thrust back those winning by right
and we will lead those in the back into the front .
But these things ought to be prevented : for it is not the wide
nor broad-backed men who are steadfast ,
But the well-minded at every point are quite the strongest .
And oxen great with respect to their ribs , nevertheless ,
are brought into a straight path by a small whip .
And I see this remedy quickly creeping upon you ,
if you will not gain possession of some sense :
you who , with a man no longer being , but already a shade ,
Being overly-bold commit outrages and are free of speech .
Will you not be of sound mind ? Not learning who you are with respect to your nature
will you lead some other free man hither ,
who before us will speak these things of yours in your place ?
For when you speak I could no longer learn :
for I will not mourn over your alien tongue .
Chorus
If only there were sense for you both to come to your right minds !
for I have no better thing to tell to you two .
Teucer
Alas ! How quickly any favor of the dead wastes away
and is taken as having betrayed ,
if this man does not still have a recollection of you ,
Ajax , even in small matters , for whom you many times ,
holding out your life , toiled with your spear .
But all these thrown away things are gone .
And I hastened seeing this general
Agamemnon rushing headlong hither to us :
but it is clear to me he will let loose his ill-omened mouth .
Agamemnon
They then report to me that you thus dare to utter these terrible sayings
against us with impunity
You , I say , the one from the captive woman ,
indeed , having been born perhaps from a well-born mother
you would be boasting loftily and would be walking from the highest places
when being nothing you stood in defense of one who is nothing
you declared an oath that we came not as leaders nor admirals of the fleet
of the Greeks nor of you
But , as you say , Ajax sailed , himself being the leader .
Are these things not greatly wicked to hear from slaves ?
Of what sort of man do you thus arrogantly croak ?
Having gone whereto or having stood where I did not ?
Are there then no Greek men except this one ?
Then we thought it fitting to herald bitter contests
for Achilles ' arms among the Greeks ,
if , by Teucer , we will appear at every step wicked ,
you will not be satisfied , when you are defeated ,
to give way to what was pleasing to many judges ,
but always you will strike us somewhere with wicked things
or you having been left behind will stab us with treachery .
From these ways , however ,
a settlement of no law could ever be ,
if we will thrust back those winning by right
and we will lead those in the back into the front .
But these things ought to be prevented : for it is not the wide
nor broad-backed men who are steadfast ,
But the well-minded at every point are quite the strongest .
And oxen great with respect to their ribs , nevertheless ,
are brought into a straight path by a small whip .
And I see this remedy quickly creeping upon you ,
if you will not gain possession of some sense :
you who , with a man no longer being , but already a shade ,
Being overly-bold commit outrages and are free of speech .
Will you not be of sound mind ? Not learning who you are with respect to your nature
will you lead some other free man hither ,
who before us will speak these things of yours in your place ?
For when you speak I could no longer learn :
for I will not mourn over your alien tongue .
Chorus
If only there were sense for you both to come to your right minds !
for I have no better thing to tell to you two .
Teucer
Alas ! How quickly any favor of the dead wastes away
and is taken as having betrayed ,
if this man does not still have a recollection of you ,
Ajax , even in small matters , for whom you many times ,
holding out your life , toiled with your spear .
But all these thrown away things are gone .