Theaetetus 147
Maia Shukhoshvili / Georgian Translations
- Created on 2017-03-28 12:33:48
- Modified on 2017-03-29 16:57:09
- Translated by Maia Shukhoshvili
- Aligned by Maia Shukhoshvili
Ἑλληνική Transliterate
ქართული Transliterate
[ 147α ]
Σωκράτης
σκέψαι δὴ καὶ τόδε . εἴ τις ἡμᾶς τῶν φαύλων τι καὶ προχείρων ἔροιτο , οἷον περὶ πηλοῦ ὅτι ποτ᾽ ἐστίν , εἰ ἀποκριναίμεθα αὐτῷ πηλὸς ὁ τῶν χυτρέων καὶ πηλὸς ὁ τῶν ἰπνοπλαθῶν καὶ πηλὸς ὁ τῶν πλινθουργῶν , οὐκ ἂν γελοῖοι εἶμεν ;
Θεαίτητος
ἴσως .
Σωκράτης
πρῶτον μέν γέ που οἰόμενοι συνιέναι ἐκ τῆς ἡμετέρας ἀποκρίσεως τὸν ἐρωτῶντα , ὅταν εἴπωμεν πηλός , εἴτε ὁ τῶν [ 147β ] κοροπλαθῶν προσθέντες εἴτε ἄλλων ὡντινωνοῦν δημιουργῶν . ἢ οἴει τίς τι συνίησίν τινος ὄνομα , ὃ μὴ οἶδεν τί ἐστιν ;
Θεαίτητος
οὐδαμῶς .
Σωκράτης
οὐδ᾽ ἄρα ἐπιστήμην ὑποδημάτων συνίησιν ὁ ἐπιστήμην μὴ εἰδώς .
Θεαίτητος
οὐ γάρ .
Σωκράτης
σκυτικὴν ἄρα οὐ συνίησιν ὃς ἂν ἐπιστήμην ἀγνοῇ , οὐδέ τινα ἄλλην τέχνην .
Θεαίτητος
ἔστιν οὕτως .
Σωκράτης
γελοία ἄρα ἡ ἀπόκρισις τῷ ἐρωτηθέντι ἐπιστήμη τί ἐστιν , ὅταν ἀποκρίνηται τέχνης τινὸς ὄνομα . τινὸς γὰρ [ 147ξ ] ἐπιστήμην ἀποκρίνεται οὐ τοῦτ᾽ ἐρωτηθείς .
Θεαίτητος
ἔοικεν .
Σωκράτης
ἔπειτά γέ που ἐξὸν φαύλως καὶ βραχέως ἀποκρίνασθαι περιέρχεται ἀπέραντον ὁδόν . οἷον καὶ ἐν τῇ τοῦ πηλοῦ ἐρωτήσει φαῦλόν που καὶ ἁπλοῦν εἰπεῖν ὅτι γῆ ὑγρῷ φυραθεῖσα πηλὸς ἂν εἴη , τὸ δ᾽ ὅτου ἐᾶν χαίρειν .
Θεαίτητος
ῥᾴδιον , ὦ Σώκρατες , νῦν γε οὕτω φαίνεται : ἀτὰρ κινδυνεύεις ἐρωτᾶν οἷον καὶ αὐτοῖς ἡμῖν ἔναγχος εἰσῆλθε [ 147δ ] διαλεγομένοις , ἐμοί τε καὶ τῷ σῷ ὁμωνύμῳ τούτῳ Σωκράτει .
Σωκράτης
τὸ ποῖον δή , ὦ Θεαίτητε ;
Θεαίτητος
περὶ δυνάμεών τι ἡμῖν Θεόδωρος ὅδε ἔγραφε , τῆς τε τρίποδος πέρι καὶ πεντέποδος ἀποφαίνων ὅτι μήκει οὐ σύμμετροι τῇ ποδιαίᾳ , καὶ οὕτω κατὰ μίαν ἑκάστην προαιρούμενος μέχρι τῆς ἑπτακαιδεκάποδος : ἐν δὲ ταύτῃ πως ἐνέσχετο . ἡμῖν οὖν εἰσῆλθέ τι τοιοῦτον , ἐπειδὴ ἄπειροι τὸ πλῆθος αἱ δυνάμεις ἐφαίνοντο , πειραθῆναι συλλαβεῖν εἰς ἕν , ὅτῳ πάσας [ 147ε ] ταύτας προσαγορεύσομεν τὰς δυνάμεις .
Σωκράτης
ἦ καὶ ηὕρετέ τι τοιοῦτον ;
Θεαίτητος
ἔμοιγε δοκοῦμεν : σκόπει δὲ καὶ σύ .
Σωκράτης
λέγε .
Θεαίτητος
τὸν ἀριθμὸν πάντα δίχα διελάβομεν : τὸν μὲν δυνάμενον ἴσον ἰσάκις γίγνεσθαι τῷ τετραγώνῳ τὸ σχῆμα ἀπεικάσαντες τετράγωνόν τε καὶ ἰσόπλευρον προσείπομεν .
Σωκράτης
καὶ εὖ γε .
Σωκράτης
σκέψαι δὴ καὶ τόδε . εἴ τις ἡμᾶς τῶν φαύλων τι καὶ προχείρων ἔροιτο , οἷον περὶ πηλοῦ ὅτι ποτ᾽ ἐστίν , εἰ ἀποκριναίμεθα αὐτῷ πηλὸς ὁ τῶν χυτρέων καὶ πηλὸς ὁ τῶν ἰπνοπλαθῶν καὶ πηλὸς ὁ τῶν πλινθουργῶν , οὐκ ἂν γελοῖοι εἶμεν ;
Θεαίτητος
ἴσως .
Σωκράτης
πρῶτον μέν γέ που οἰόμενοι συνιέναι ἐκ τῆς ἡμετέρας ἀποκρίσεως τὸν ἐρωτῶντα , ὅταν εἴπωμεν πηλός , εἴτε ὁ τῶν [ 147β ] κοροπλαθῶν προσθέντες εἴτε ἄλλων ὡντινωνοῦν δημιουργῶν . ἢ οἴει τίς τι συνίησίν τινος ὄνομα , ὃ μὴ οἶδεν τί ἐστιν ;
Θεαίτητος
οὐδαμῶς .
Σωκράτης
οὐδ᾽ ἄρα ἐπιστήμην ὑποδημάτων συνίησιν ὁ ἐπιστήμην μὴ εἰδώς .
Θεαίτητος
οὐ γάρ .
Σωκράτης
σκυτικὴν ἄρα οὐ συνίησιν ὃς ἂν ἐπιστήμην ἀγνοῇ , οὐδέ τινα ἄλλην τέχνην .
Θεαίτητος
ἔστιν οὕτως .
Σωκράτης
γελοία ἄρα ἡ ἀπόκρισις τῷ ἐρωτηθέντι ἐπιστήμη τί ἐστιν , ὅταν ἀποκρίνηται τέχνης τινὸς ὄνομα . τινὸς γὰρ [ 147ξ ] ἐπιστήμην ἀποκρίνεται οὐ τοῦτ᾽ ἐρωτηθείς .
Θεαίτητος
ἔοικεν .
Σωκράτης
ἔπειτά γέ που ἐξὸν φαύλως καὶ βραχέως ἀποκρίνασθαι περιέρχεται ἀπέραντον ὁδόν . οἷον καὶ ἐν τῇ τοῦ πηλοῦ ἐρωτήσει φαῦλόν που καὶ ἁπλοῦν εἰπεῖν ὅτι γῆ ὑγρῷ φυραθεῖσα πηλὸς ἂν εἴη , τὸ δ᾽ ὅτου ἐᾶν χαίρειν .
Θεαίτητος
ῥᾴδιον , ὦ Σώκρατες , νῦν γε οὕτω φαίνεται : ἀτὰρ κινδυνεύεις ἐρωτᾶν οἷον καὶ αὐτοῖς ἡμῖν ἔναγχος εἰσῆλθε [ 147δ ] διαλεγομένοις , ἐμοί τε καὶ τῷ σῷ ὁμωνύμῳ τούτῳ Σωκράτει .
Σωκράτης
τὸ ποῖον δή , ὦ Θεαίτητε ;
Θεαίτητος
περὶ δυνάμεών τι ἡμῖν Θεόδωρος ὅδε ἔγραφε , τῆς τε τρίποδος πέρι καὶ πεντέποδος ἀποφαίνων ὅτι μήκει οὐ σύμμετροι τῇ ποδιαίᾳ , καὶ οὕτω κατὰ μίαν ἑκάστην προαιρούμενος μέχρι τῆς ἑπτακαιδεκάποδος : ἐν δὲ ταύτῃ πως ἐνέσχετο . ἡμῖν οὖν εἰσῆλθέ τι τοιοῦτον , ἐπειδὴ ἄπειροι τὸ πλῆθος αἱ δυνάμεις ἐφαίνοντο , πειραθῆναι συλλαβεῖν εἰς ἕν , ὅτῳ πάσας [ 147ε ] ταύτας προσαγορεύσομεν τὰς δυνάμεις .
Σωκράτης
ἦ καὶ ηὕρετέ τι τοιοῦτον ;
Θεαίτητος
ἔμοιγε δοκοῦμεν : σκόπει δὲ καὶ σύ .
Σωκράτης
λέγε .
Θεαίτητος
τὸν ἀριθμὸν πάντα δίχα διελάβομεν : τὸν μὲν δυνάμενον ἴσον ἰσάκις γίγνεσθαι τῷ τετραγώνῳ τὸ σχῆμα ἀπεικάσαντες τετράγωνόν τε καὶ ἰσόπλευρον προσείπομεν .
Σωκράτης
καὶ εὖ γε .
[
147a
]
სოკრატე
ამაზეც იფიქრე . ჩვენთვის რომ ვინმეს ისეთი მარტივი და ჩვეულებრივი რამის შესახებ ეკითხა , როგორიცაა , მაგალითად , თიხა , თუ რა არის ის , თუკი ვუპასუხებდით , რომ [ არსებობს ] მეთუნეების თიხა , მეღუმელეების თიხა , მეაგურეების თიხა , სასაცილოები არ ვიქნებოდით ?
თეეტეტოსი
შესაძლოა .
სოკრატე
პირველ რიგში იმიტომ , რომ ჩავთვლით , თითქოს ის , ვინც კითხვა დასვა , ჩვენი პასუხიდან გაიგებს [ რა არის თიხა ] , თუ ვუპასუხებთ , , თიხას \" , [ 147b ] მიუხედავად იმისა დავამატებთ თუ არა , რომ ის მოქანდაკის ან ნებისმიერი სხვა ოსტატისაა . თუ გგონია , რომ ვინმე შეძლებს გაიგოს რაღაცის სახელი , ისე , რომ ეს რაღაც არ იცოდეს ?
თეეტეტოსი
არანაირად .
სოკრატე
მაშ , ფეხსაცმელების ცოდნას ვერ გაიგებს , თუ არ ეცოდინება [ რა არის თავად ] ცოდნა .
თეეტეტოსი
ვერა .
სოკრატე
მაშ , ვერც მეწაღის ხელოვნებას გაიგებს ცოდნის უცოდინარი და ვერც სხვა რაიმე ხელოვნებას .
თეეტეტოსი
ასეა .
სოკრატე
მაშ , სასაცილოა , როდესაც შეკითხვაზე , რა არის ცოდნა , პასუხობენ ცოდნის რაღაც [ სახეს ] , [ 147c ] რადგან ცოდნის [ სახეს ] ისე პასუხობენ , რომ ამას არ ეკითხებიან .
თეეტეტოსი
ასე ჩანს
სოკრატე
გარდა ამისა , იქ სადაც მარტივად და მოკლედ უნდა ვუპასუხოთ , უსასრულოდ გარს ვუვლით . როგორც , თიხასთან [ დაკავშირებულ ] შეკითხვაზე მარტივად და უბრალოდ უნდა ითქვას , რომ თიხა მიწის სითხესთან შენარევია და არ ვიზრუნოთ , ვისია ის .
თეეტეტოსი
ახლა ადვილი ჩანს ასე , სოკრატე , მაგრამ ჩანს , რომ რაღაც ისეთს კითხულობ , რასაც ჩვენც მივადექით საუბრისას ახლახან [ 147d ] , მე და ეს შენი სეხნია სოკრატე .
სოკრატე
რას [ გულისხმობ ] , თეეტეტოს ?
თეეტეტოსი
იმ ფუძეებს , რომლებიც თეოდოროსმა დახაზა და გვიჩვენებდა , რომ სამფუტიანი და ხუთფუტიანი [ გვერდი ] სიგრძით ართანაზომადია ერთფუტიანი [ გვერდისა ] და ამგვარად არჩევდა [ ამ გვერდებს ] ერთიმეორის მიყოლებით , ვიდრე ჩვიდმეტფუტიან [ გვერდამდე ] არ მივიდა . აქ კი ის შეჩერდა , რადგან ასეთი გვერდების რაოდენობა უთვალავი აღმოჩნდა , ვცადეთ ისინი რომელიღაც ერთიანი [ სახელით ] შეგვეკრიბა , [ 147e ] რასაც თითოეულ ამგვარ ფუძეს ვუწოდებდით .
სოკრატე
მერე , იპოვეთ ამგვარი რამ ?
თეეტეტოსი
ვფიქრობ , [ რომ ვნახეთ ] . მოდი , შენც შეხედე .
სოკრატე
თქვი .
თეეტეტოსი
ყველა რიცხვი ორად გავყავით : იმ რიცხვებად , რომელთა მიღებაც შესაძლებელია ტოლი რიცხვების გამრავლებით . ეს [ რიცხვები ] ოთხკუთხედის ფორმით გამოვსახეთ და მათ ვუწოდეთ კვადრატული ან ტოლგვერდა [ რიცხვები ] .
სოკრატე
მშვენიერია .
სოკრატე
ამაზეც იფიქრე . ჩვენთვის რომ ვინმეს ისეთი მარტივი და ჩვეულებრივი რამის შესახებ ეკითხა , როგორიცაა , მაგალითად , თიხა , თუ რა არის ის , თუკი ვუპასუხებდით , რომ [ არსებობს ] მეთუნეების თიხა , მეღუმელეების თიხა , მეაგურეების თიხა , სასაცილოები არ ვიქნებოდით ?
თეეტეტოსი
შესაძლოა .
სოკრატე
პირველ რიგში იმიტომ , რომ ჩავთვლით , თითქოს ის , ვინც კითხვა დასვა , ჩვენი პასუხიდან გაიგებს [ რა არის თიხა ] , თუ ვუპასუხებთ , , თიხას \" , [ 147b ] მიუხედავად იმისა დავამატებთ თუ არა , რომ ის მოქანდაკის ან ნებისმიერი სხვა ოსტატისაა . თუ გგონია , რომ ვინმე შეძლებს გაიგოს რაღაცის სახელი , ისე , რომ ეს რაღაც არ იცოდეს ?
თეეტეტოსი
არანაირად .
სოკრატე
მაშ , ფეხსაცმელების ცოდნას ვერ გაიგებს , თუ არ ეცოდინება [ რა არის თავად ] ცოდნა .
თეეტეტოსი
ვერა .
სოკრატე
მაშ , ვერც მეწაღის ხელოვნებას გაიგებს ცოდნის უცოდინარი და ვერც სხვა რაიმე ხელოვნებას .
თეეტეტოსი
ასეა .
სოკრატე
მაშ , სასაცილოა , როდესაც შეკითხვაზე , რა არის ცოდნა , პასუხობენ ცოდნის რაღაც [ სახეს ] , [ 147c ] რადგან ცოდნის [ სახეს ] ისე პასუხობენ , რომ ამას არ ეკითხებიან .
თეეტეტოსი
ასე ჩანს
სოკრატე
გარდა ამისა , იქ სადაც მარტივად და მოკლედ უნდა ვუპასუხოთ , უსასრულოდ გარს ვუვლით . როგორც , თიხასთან [ დაკავშირებულ ] შეკითხვაზე მარტივად და უბრალოდ უნდა ითქვას , რომ თიხა მიწის სითხესთან შენარევია და არ ვიზრუნოთ , ვისია ის .
თეეტეტოსი
ახლა ადვილი ჩანს ასე , სოკრატე , მაგრამ ჩანს , რომ რაღაც ისეთს კითხულობ , რასაც ჩვენც მივადექით საუბრისას ახლახან [ 147d ] , მე და ეს შენი სეხნია სოკრატე .
სოკრატე
რას [ გულისხმობ ] , თეეტეტოს ?
თეეტეტოსი
იმ ფუძეებს , რომლებიც თეოდოროსმა დახაზა და გვიჩვენებდა , რომ სამფუტიანი და ხუთფუტიანი [ გვერდი ] სიგრძით ართანაზომადია ერთფუტიანი [ გვერდისა ] და ამგვარად არჩევდა [ ამ გვერდებს ] ერთიმეორის მიყოლებით , ვიდრე ჩვიდმეტფუტიან [ გვერდამდე ] არ მივიდა . აქ კი ის შეჩერდა , რადგან ასეთი გვერდების რაოდენობა უთვალავი აღმოჩნდა , ვცადეთ ისინი რომელიღაც ერთიანი [ სახელით ] შეგვეკრიბა , [ 147e ] რასაც თითოეულ ამგვარ ფუძეს ვუწოდებდით .
სოკრატე
მერე , იპოვეთ ამგვარი რამ ?
თეეტეტოსი
ვფიქრობ , [ რომ ვნახეთ ] . მოდი , შენც შეხედე .
სოკრატე
თქვი .
თეეტეტოსი
ყველა რიცხვი ორად გავყავით : იმ რიცხვებად , რომელთა მიღებაც შესაძლებელია ტოლი რიცხვების გამრავლებით . ეს [ რიცხვები ] ოთხკუთხედის ფორმით გამოვსახეთ და მათ ვუწოდეთ კვადრატული ან ტოლგვერდა [ რიცხვები ] .
სოკრატე
მშვენიერია .