Theaetetus 143
Maia Shukhoshvili / Georgian Translations
- Created on 2017-03-27 13:15:19
- Modified on 2017-03-29 16:56:59
- Translated by Maia Shukhoshvili
- Aligned by Maia Shukhoshvili
Ἑλληνική Transliterate
ქართული Transliterate
[ 143α ] ἀλλ᾽ ἐγραψάμην μὲν τότ᾽ εὐθὺς οἴκαδ᾽ ἐλθὼν ὑπομνήματα , ὕστερον δὲ κατὰ σχολὴν ἀναμιμνῃσκόμενος ἔγραφον , καὶ ὁσάκις Ἀθήναζε ἀφικοίμην , ἐπανηρώτων τὸν Σωκράτη ὃ μὴ ἐμεμνήμην , καὶ δεῦρο ἐλθὼν ἐπηνορθούμην : ὥστε μοι σχεδόν τι πᾶς ὁ λόγος γέγραπται .
Τερψσίων
ἀληθῆ : ἤκουσά σου καὶ πρότερον , καὶ μέντοι ἀεὶ μέλλων κελεύσειν ἐπιδεῖξαι διατέτριφα δεῦρο . ἀλλὰ τί κωλύει νῦν ἡμᾶς διελθεῖν ; πάντως ἔγωγε καὶ ἀναπαύσασθαι δέομαι ὡς ἐξ ἀγροῦ ἥκων . [ 143β ]
Εὐκλείδης
ἀλλὰ μὲν δὴ καὶ αὐτὸς μέχρι Ἐρινοῦ Θεαίτητον προύπεμψα , ὥστε οὐκ ἂν ἀηδῶς ἀναπαυοίμην . ἀλλ᾽ ἴωμεν , καὶ ἡμῖν ἅμα ἀναπαυομένοις ὁ παῖς ἀναγνώσεται .
Τερψσίων
ὀρθῶς λέγεις .
Εὐκλείδης
τὸ μὲν δὴ βιβλίον , ὦ Τερψίων , τουτί : ἐγραψάμην δὲ δὴ οὑτωσὶ τὸν λόγον , οὐκ ἐμοὶ Σωκράτη διηγούμενον ὡς διηγεῖτο , ἀλλὰ διαλεγόμενον οἷς ἔφη διαλεχθῆναι . ἔφη δὲ τῷ τε γεωμέτρῃ Θεοδώρῳ καὶ τῷ Θεαιτήτῳ . ἵνα οὖν ἐν τῇ [ 143ξ ] γραφῇ μὴ παρέχοιεν πράγματα αἱ μεταξὺ τῶν λόγων διηγήσεις περὶ αὑτοῦ τε ὁπότε λέγοι ὁ Σωκράτης , οἷον ‘καὶ ἐγὼ ἔφην’ ἢ ‘καὶ ἐγὼ εἶπον , ’ ἢ αὖ περὶ τοῦ ἀποκρινομένου ὅτι ‘συνέφη’ ἢ ‘οὐχ ὡμολόγει , ’ τούτων ἕνεκα ὡς αὐτὸν αὐτοῖς διαλεγόμενον ἔγραψα , ἐξελὼν τὰ τοιαῦτα .
Τερψσίων
καὶ οὐδέν γε ἀπὸ τρόπου , ὦ Εὐκλείδη .
Εὐκλείδης
ἀλλά , παῖ , λαβὲ τὸ βιβλίον καὶ λέγε . [ 143δ ]
Σωκράτης
εἰ μὲν τῶν ἐν Κυρήνῃ μᾶλλον ἐκηδόμην , ὦ Θεόδωρε , τὰ ἐκεῖ ἄν σε καὶ περὶ ἐκείνων ἀνηρώτων , εἴ τινες αὐτόθι περὶ γεωμετρίαν ἤ τινα ἄλλην φιλοσοφίαν εἰσὶ τῶν νέων ἐπιμέλειαν ποιούμενοι : νῦν δὲ ἧττον γὰρ ἐκείνους ἢ τούσδε φιλῶ , καὶ μᾶλλον ἐπιθυμῶ εἰδέναι τίνες ἡμῖν τῶν νέων ἐπίδοξοι γενέσθαι ἐπιεικεῖς . ταῦτα δὴ αὐτός τε σκοπῶ καθ᾽ ὅσον δύναμαι , καὶ τοὺς ἄλλους ἐρωτῶ οἷς ἂν ὁρῶ τοὺς νέους ἐθέλοντας συγγίγνεσθαι . σοὶ δὴ οὐκ ὀλίγιστοι πλησιάζουσι , [ 143ε ] καὶ δικαίως : ἄξιος γὰρ τά τε ἄλλα καὶ γεωμετρίας ἕνεκα . εἰ δὴ οὖν τινι ἐνέτυχες ἀξίῳ λόγου , ἡδέως ἂν πυθοίμην .
Θεόδωρος
καὶ μήν , ὦ Σώκρατες , ἐμοί τε εἰπεῖν καὶ σοὶ ἀκοῦσαι πάνυ ἄξιον οἵῳ ὑμῖν τῶν πολιτῶν μειρακίῳ ἐντετύχηκα . καὶ εἰ μὲν ἦν καλός , ἐφοβούμην ἂν σφόδρα λέγειν , μὴ καί τῳ δόξω ἐν ἐπιθυμίᾳ αὐτοῦ εἶναι . νῦν δέ—καὶ μή μοι ἄχθου—οὐκ ἔστι καλός , προσέοικε δὲ σοὶ τήν τε σιμότητα καὶ τὸ ἔξω τῶν ὀμμάτων : ἧττον δὲ ἢ σὺ ταῦτ᾽ ἔχει .
Τερψσίων
ἀληθῆ : ἤκουσά σου καὶ πρότερον , καὶ μέντοι ἀεὶ μέλλων κελεύσειν ἐπιδεῖξαι διατέτριφα δεῦρο . ἀλλὰ τί κωλύει νῦν ἡμᾶς διελθεῖν ; πάντως ἔγωγε καὶ ἀναπαύσασθαι δέομαι ὡς ἐξ ἀγροῦ ἥκων . [ 143β ]
Εὐκλείδης
ἀλλὰ μὲν δὴ καὶ αὐτὸς μέχρι Ἐρινοῦ Θεαίτητον προύπεμψα , ὥστε οὐκ ἂν ἀηδῶς ἀναπαυοίμην . ἀλλ᾽ ἴωμεν , καὶ ἡμῖν ἅμα ἀναπαυομένοις ὁ παῖς ἀναγνώσεται .
Τερψσίων
ὀρθῶς λέγεις .
Εὐκλείδης
τὸ μὲν δὴ βιβλίον , ὦ Τερψίων , τουτί : ἐγραψάμην δὲ δὴ οὑτωσὶ τὸν λόγον , οὐκ ἐμοὶ Σωκράτη διηγούμενον ὡς διηγεῖτο , ἀλλὰ διαλεγόμενον οἷς ἔφη διαλεχθῆναι . ἔφη δὲ τῷ τε γεωμέτρῃ Θεοδώρῳ καὶ τῷ Θεαιτήτῳ . ἵνα οὖν ἐν τῇ [ 143ξ ] γραφῇ μὴ παρέχοιεν πράγματα αἱ μεταξὺ τῶν λόγων διηγήσεις περὶ αὑτοῦ τε ὁπότε λέγοι ὁ Σωκράτης , οἷον ‘καὶ ἐγὼ ἔφην’ ἢ ‘καὶ ἐγὼ εἶπον , ’ ἢ αὖ περὶ τοῦ ἀποκρινομένου ὅτι ‘συνέφη’ ἢ ‘οὐχ ὡμολόγει , ’ τούτων ἕνεκα ὡς αὐτὸν αὐτοῖς διαλεγόμενον ἔγραψα , ἐξελὼν τὰ τοιαῦτα .
Τερψσίων
καὶ οὐδέν γε ἀπὸ τρόπου , ὦ Εὐκλείδη .
Εὐκλείδης
ἀλλά , παῖ , λαβὲ τὸ βιβλίον καὶ λέγε . [ 143δ ]
Σωκράτης
εἰ μὲν τῶν ἐν Κυρήνῃ μᾶλλον ἐκηδόμην , ὦ Θεόδωρε , τὰ ἐκεῖ ἄν σε καὶ περὶ ἐκείνων ἀνηρώτων , εἴ τινες αὐτόθι περὶ γεωμετρίαν ἤ τινα ἄλλην φιλοσοφίαν εἰσὶ τῶν νέων ἐπιμέλειαν ποιούμενοι : νῦν δὲ ἧττον γὰρ ἐκείνους ἢ τούσδε φιλῶ , καὶ μᾶλλον ἐπιθυμῶ εἰδέναι τίνες ἡμῖν τῶν νέων ἐπίδοξοι γενέσθαι ἐπιεικεῖς . ταῦτα δὴ αὐτός τε σκοπῶ καθ᾽ ὅσον δύναμαι , καὶ τοὺς ἄλλους ἐρωτῶ οἷς ἂν ὁρῶ τοὺς νέους ἐθέλοντας συγγίγνεσθαι . σοὶ δὴ οὐκ ὀλίγιστοι πλησιάζουσι , [ 143ε ] καὶ δικαίως : ἄξιος γὰρ τά τε ἄλλα καὶ γεωμετρίας ἕνεκα . εἰ δὴ οὖν τινι ἐνέτυχες ἀξίῳ λόγου , ἡδέως ἂν πυθοίμην .
Θεόδωρος
καὶ μήν , ὦ Σώκρατες , ἐμοί τε εἰπεῖν καὶ σοὶ ἀκοῦσαι πάνυ ἄξιον οἵῳ ὑμῖν τῶν πολιτῶν μειρακίῳ ἐντετύχηκα . καὶ εἰ μὲν ἦν καλός , ἐφοβούμην ἂν σφόδρα λέγειν , μὴ καί τῳ δόξω ἐν ἐπιθυμίᾳ αὐτοῦ εἶναι . νῦν δέ—καὶ μή μοι ἄχθου—οὐκ ἔστι καλός , προσέοικε δὲ σοὶ τήν τε σιμότητα καὶ τὸ ἔξω τῶν ὀμμάτων : ἧττον δὲ ἢ σὺ ταῦτ᾽ ἔχει .
[
143a
]
მაგრამ
,
როგორც
კი
სახლში
მივედი
სამახსოვრო
ჩანაწერები
გავაკეთე
,
შემდგომ
კი
,
მოცალეობისას
,
რასაც
ვიხსენებდი
,
ვწერდი
და
როცა
კი
ათენში
მივდიოდი
,
ხელახლა
ვეკითხებოდი
სოკრატეს
,
რაც
არ
მახსოვდა
,
ხოლო
როცა
უკან
ვბრუნდებოდი
,
ვასწორებდი
.
ასე
რომ
,
თითქმის
მთელი
საუბარი
ჩაწერილი
მაქვს
.
ტერფსიონი
მართალია , ადრეც მსმენია შენგან და აქ შევჩერებულვარ ხოლმე , რადგან ყოველთვის მინდოდა მეთხოვა გეჩვენებინა [ ეს ჩანაწერები ] . ახლა რაღა გვიშლის ხელს , ეს რომ გავაკეთოთ ? თან დასვენებაც მჭირდება , რაკი სოფლიდან ვარ მოსული . [ 143b ]
ევკლიდესი
მეც თითქმის ერინეამდე მივაცილე თეეტეტოსი , ასე რომ , ჩემთვისაც არ იქნებოდა ურიგო დასვენება . მაშ , მოდი , ჩვენ დავისვენოთ , ეს ბიჭი კი წაგვიკითხავს .
ტერფსიონი
მართალს ამბობ .
ევკლიდესი
ესაა წიგნი , ტერფსიონ . საუბარი ისე კი არ ჩავწერე , როგორც სოკრატემ გადმომცა , არამედ მათთან დიალოგის [ სახით ] , ვისაც ის ესაუბრებოდა . მითხრა , რომ ესენი [ იყვნენ ] გეომეტრი თეოდოროსი და თეეტეტოსი . ხოლო [ 143c ] ნაწერში ისეთი რაღაცეები რომ არ ყოფილიყო , როგორიცაა სიტყვებს შორის განმარტებები , რასაც სოკრატე ამბობდა , მაგალითად - , , მე ვუთხარი \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\" , , , მე ვუპასუხე \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\" , ან თანამოსაუბრის შესახებ , მაგალითად - , , მან დაადასტურა \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\" , , , ის არ დაეთანხმა \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\" , ამგვარი ყველაფერი ამოვიღე და ისე დავწერე , თითქოს ის მათ ესაუბრება .
ტერფსიონი
უწესოდ არაფერი [ გაგიკეთებია ] , ევკლიდეს .
ევკლიდესი
მაშ , ბიჭო , აიღე წიგნი და წაიკითხე . [ 143d ]
სოკრატე
მე რომ მეტად ვზრუნავდე კირენაზე , თეოდოროს , მასზე და მის [ მაცხოვრებლებზე ] გამოგკითხავდი , არის თუ არა ვინმე მათი ახალგაზრდებიდან გეომეტრიით ან რაიმე სხვა ფილოსოფიით დაკავებული . ახლა კი , რადგან ისინი ამათზე ნაკლებად მიყვარს , უფრო მეტად მინდა ვიცოდე , ჩვენი ახალგაზრდებიდან რომლები შეიძლება გახდნენ სახელოვანნი . ამას , რამდენადაც შემიძლია , თავადაც ვაკვირდები და მათაც ვეკითხები , ვისთანაც ვხედავ , რომ ახალგაზრდებს სურთ ურთიერთობა . შენთანაც ცოტანი არ არიან დაახლოვებულნი [ 143e ] და სამართლიანადაც , ამას ხომ , სხვა ყველაფრის გარდა , გეომეტრიის გამოც იმსახურებ . სიამოვნებით შევიტყობდი , აღნიშვნის ღირსი ხომ არ შეგხვედრია ვინმე .
თეოდოროსი
სოკრატე , ძალიან ღირსეულია ჩემთვის მოსაყოლად და შენთვის მოსასმენად იმ ჭაბუკის შესახებ , რომელსაც თქვენ მოქალაქეებს შორის შევხვდი . ის რომ ლამაზი ყოფილიყო , ძალიან შემეშინდებოდა მესაუბრა , რათა ვინმეს არ ეფიქრა , რომ მის მიმართ ვნება მაქვს . ახლა კი – ნუ გამიწყრები – არ არის ლამაზი , შენ გგავს პაჭუა ცხვირითა და გადმოკაკლული თვალებით , თუმცა შენთან შედარებით ეს ნაკლებად აქვს .
ტერფსიონი
მართალია , ადრეც მსმენია შენგან და აქ შევჩერებულვარ ხოლმე , რადგან ყოველთვის მინდოდა მეთხოვა გეჩვენებინა [ ეს ჩანაწერები ] . ახლა რაღა გვიშლის ხელს , ეს რომ გავაკეთოთ ? თან დასვენებაც მჭირდება , რაკი სოფლიდან ვარ მოსული . [ 143b ]
ევკლიდესი
მეც თითქმის ერინეამდე მივაცილე თეეტეტოსი , ასე რომ , ჩემთვისაც არ იქნებოდა ურიგო დასვენება . მაშ , მოდი , ჩვენ დავისვენოთ , ეს ბიჭი კი წაგვიკითხავს .
ტერფსიონი
მართალს ამბობ .
ევკლიდესი
ესაა წიგნი , ტერფსიონ . საუბარი ისე კი არ ჩავწერე , როგორც სოკრატემ გადმომცა , არამედ მათთან დიალოგის [ სახით ] , ვისაც ის ესაუბრებოდა . მითხრა , რომ ესენი [ იყვნენ ] გეომეტრი თეოდოროსი და თეეტეტოსი . ხოლო [ 143c ] ნაწერში ისეთი რაღაცეები რომ არ ყოფილიყო , როგორიცაა სიტყვებს შორის განმარტებები , რასაც სოკრატე ამბობდა , მაგალითად - , , მე ვუთხარი \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\" , , , მე ვუპასუხე \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\" , ან თანამოსაუბრის შესახებ , მაგალითად - , , მან დაადასტურა \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\" , , , ის არ დაეთანხმა \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\" , ამგვარი ყველაფერი ამოვიღე და ისე დავწერე , თითქოს ის მათ ესაუბრება .
ტერფსიონი
უწესოდ არაფერი [ გაგიკეთებია ] , ევკლიდეს .
ევკლიდესი
მაშ , ბიჭო , აიღე წიგნი და წაიკითხე . [ 143d ]
სოკრატე
მე რომ მეტად ვზრუნავდე კირენაზე , თეოდოროს , მასზე და მის [ მაცხოვრებლებზე ] გამოგკითხავდი , არის თუ არა ვინმე მათი ახალგაზრდებიდან გეომეტრიით ან რაიმე სხვა ფილოსოფიით დაკავებული . ახლა კი , რადგან ისინი ამათზე ნაკლებად მიყვარს , უფრო მეტად მინდა ვიცოდე , ჩვენი ახალგაზრდებიდან რომლები შეიძლება გახდნენ სახელოვანნი . ამას , რამდენადაც შემიძლია , თავადაც ვაკვირდები და მათაც ვეკითხები , ვისთანაც ვხედავ , რომ ახალგაზრდებს სურთ ურთიერთობა . შენთანაც ცოტანი არ არიან დაახლოვებულნი [ 143e ] და სამართლიანადაც , ამას ხომ , სხვა ყველაფრის გარდა , გეომეტრიის გამოც იმსახურებ . სიამოვნებით შევიტყობდი , აღნიშვნის ღირსი ხომ არ შეგხვედრია ვინმე .
თეოდოროსი
სოკრატე , ძალიან ღირსეულია ჩემთვის მოსაყოლად და შენთვის მოსასმენად იმ ჭაბუკის შესახებ , რომელსაც თქვენ მოქალაქეებს შორის შევხვდი . ის რომ ლამაზი ყოფილიყო , ძალიან შემეშინდებოდა მესაუბრა , რათა ვინმეს არ ეფიქრა , რომ მის მიმართ ვნება მაქვს . ახლა კი – ნუ გამიწყრები – არ არის ლამაზი , შენ გგავს პაჭუა ცხვირითა და გადმოკაკლული თვალებით , თუმცა შენთან შედარებით ეს ნაკლებად აქვს .