Theaetetus 207
Maia Shukhoshvili / Georgian Translations
- Created on 2017-04-22 09:11:23
- Modified on 2017-04-22 10:30:44
- Translated by Maia Shukhoshvili
- Aligned by Maia Shukhoshvili
Ἑλληνική Transliterate
ქართული Transliterate
Θεαίτητος
οἷον τί λέγεις , ὦ Σώκρατες ;
Σωκράτης
οἷον καὶ Ἡσίοδος περὶ ἁμάξης λέγει τὸ ‘ἑκατὸν δέ τε δούραθ᾽ ἁμάξης . ’ ἃ ἐγὼ μὲν οὐκ ἂν δυναίμην εἰπεῖν , οἶμαι δὲ οὐδὲ σύ : ἀλλ᾽ ἀγαπῷμεν ἂν ἐρωτηθέντες ὅτι ἐστὶν ἅμαξα , εἰ ἔχοιμεν εἰπεῖν τροχοί , ἄξων , ὑπερτερία , ἄντυγες , ζυγόν .
Θεαίτητος
πάνυ μὲν οὖν .
Σωκράτης
ὁ δέ γε ἴσως οἴοιτ᾽ ἂν ἡμᾶς , ὥσπερ ἂν τὸ σὸν ὄνομα ἐρωτηθέντας καὶ ἀποκρινομένους κατὰ συλλαβήν , [ 207β ] γελοίους εἶναι , ὀρθῶς μὲν δοξάζοντας καὶ λέγοντας ἃ λέγομεν , οἰομένους δὲ γραμματικοὺς εἶναι καὶ ἔχειν τε καὶ λέγειν γραμματικῶς τὸν τοῦ Θεαιτήτου ὀνόματος λόγον : τὸ δ᾽ οὐκ εἶναι ἐπιστημόνως οὐδὲν λέγειν , πρὶν ἂν διὰ τῶν στοιχείων μετὰ τῆς ἀληθοῦς δόξης ἕκαστον περαίνῃ τις , ὅπερ καὶ ἐν τοῖς πρόσθε που ἐρρήθη .
Θεαίτητος
ἐρρήθη γάρ .
Σωκράτης
οὕτω τοίνυν καὶ περὶ ἁμάξης ἡμᾶς μὲν ὀρθὴν ἔχειν δόξαν , τὸν δὲ διὰ τῶν ἑκατὸν ἐκείνων δυνάμενον διελθεῖν [ 207ξ ] αὐτῆς τὴν οὐσίαν , προσλαβόντα τοῦτο , λόγον τε προσειληφέναι τῇ ἀληθεῖ δόξῃ καὶ ἀντὶ δοξαστικοῦ τεχνικόν τε καὶ ἐπιστήμονα περὶ ἁμάξης οὐσίας γεγονέναι , διὰ στοιχείων τὸ ὅλον περάναντα .
Θεαίτητος
οὐκοῦν εὖ δοκεῖ σοι , ὦ Σώκρατες ;
Σωκράτης
εἰ σοί , ὦ ἑταῖρε , δοκεῖ , καὶ ἀποδέχῃ τὴν διὰ στοιχείου διέξοδον περὶ ἑκάστου λόγον εἶναι , τὴν δὲ κατὰ συλλαβὰς ἢ καὶ κατὰ μεῖζον ἔτι ἀλογίαν , τοῦτό μοι λέγε , [ 207δ ] ἵν᾽ αὐτὸ ἐπισκοπῶμεν .
Θεαίτητος
ἀλλὰ πάνυ ἀποδέχομαι .
Σωκράτης
πότερον ἡγούμενος ἐπιστήμονα εἶναι ὁντινοῦν ὁτουοῦν , ὅταν τὸ αὐτὸ τοτὲ μὲν τοῦ αὐτοῦ δοκῇ αὐτῷ εἶναι , τοτὲ δὲ ἑτέρου , ἢ καὶ ὅταν τοῦ αὐτοῦ τοτὲ μὲν ἕτερον , τοτὲ δὲ ἕτερον δοξάζῃ ;
Θεαίτητος
μὰ Δί᾽ οὐκ ἔγωγε .
Σωκράτης
εἶτα ἀμνημονεῖς ἐν τῇ τῶν γραμμάτων μαθήσει κατ᾽ ἀρχὰς σαυτόν τε καὶ τοὺς ἄλλους δρῶντας αὐτά ;
Θεαίτητος
ἆρα λέγεις τῆς αὐτῆς συλλαβῆς τοτὲ μὲν ἕτερον , [ 207ε ] τοτὲ δὲ ἕτερον ἡγουμένους γράμμα , καὶ τὸ αὐτὸ τοτὲ μὲν εἰς τὴν προσήκουσαν , τοτὲ δὲ εἰς ἄλλην τιθέντας συλλαβήν ;
Σωκράτης
ταῦτα λέγω .
Θεαίτητος
μὰ Δί᾽ οὐ τοίνυν ἀμνημονῶ , οὐδέ γέ πω ἡγοῦμαι ἐπίστασθαι τοὺς οὕτως ἔχοντας .
Σωκράτης
τί οὖν ; ὅταν ἐν τῷ τοιούτῳ καιρῷ ‘Θεαίτητον’ γράφων τις θῆτα καὶ εἶ οἴηταί τε δεῖν γράφειν καὶ γράψῃ , [ 208α ] καὶ αὖ ‘Θεόδωρον’ ἐπιχειρῶν γράφειν ταῦ καὶ εἶ οἴηταί τε δεῖν γράφειν καὶ γράψῃ , ἆρ᾽ ἐπίστασθαι φήσομεν αὐτὸν τὴν πρώτην τῶν ὑμετέρων ὀνομάτων συλλαβήν ;
οἷον τί λέγεις , ὦ Σώκρατες ;
Σωκράτης
οἷον καὶ Ἡσίοδος περὶ ἁμάξης λέγει τὸ ‘ἑκατὸν δέ τε δούραθ᾽ ἁμάξης . ’ ἃ ἐγὼ μὲν οὐκ ἂν δυναίμην εἰπεῖν , οἶμαι δὲ οὐδὲ σύ : ἀλλ᾽ ἀγαπῷμεν ἂν ἐρωτηθέντες ὅτι ἐστὶν ἅμαξα , εἰ ἔχοιμεν εἰπεῖν τροχοί , ἄξων , ὑπερτερία , ἄντυγες , ζυγόν .
Θεαίτητος
πάνυ μὲν οὖν .
Σωκράτης
ὁ δέ γε ἴσως οἴοιτ᾽ ἂν ἡμᾶς , ὥσπερ ἂν τὸ σὸν ὄνομα ἐρωτηθέντας καὶ ἀποκρινομένους κατὰ συλλαβήν , [ 207β ] γελοίους εἶναι , ὀρθῶς μὲν δοξάζοντας καὶ λέγοντας ἃ λέγομεν , οἰομένους δὲ γραμματικοὺς εἶναι καὶ ἔχειν τε καὶ λέγειν γραμματικῶς τὸν τοῦ Θεαιτήτου ὀνόματος λόγον : τὸ δ᾽ οὐκ εἶναι ἐπιστημόνως οὐδὲν λέγειν , πρὶν ἂν διὰ τῶν στοιχείων μετὰ τῆς ἀληθοῦς δόξης ἕκαστον περαίνῃ τις , ὅπερ καὶ ἐν τοῖς πρόσθε που ἐρρήθη .
Θεαίτητος
ἐρρήθη γάρ .
Σωκράτης
οὕτω τοίνυν καὶ περὶ ἁμάξης ἡμᾶς μὲν ὀρθὴν ἔχειν δόξαν , τὸν δὲ διὰ τῶν ἑκατὸν ἐκείνων δυνάμενον διελθεῖν [ 207ξ ] αὐτῆς τὴν οὐσίαν , προσλαβόντα τοῦτο , λόγον τε προσειληφέναι τῇ ἀληθεῖ δόξῃ καὶ ἀντὶ δοξαστικοῦ τεχνικόν τε καὶ ἐπιστήμονα περὶ ἁμάξης οὐσίας γεγονέναι , διὰ στοιχείων τὸ ὅλον περάναντα .
Θεαίτητος
οὐκοῦν εὖ δοκεῖ σοι , ὦ Σώκρατες ;
Σωκράτης
εἰ σοί , ὦ ἑταῖρε , δοκεῖ , καὶ ἀποδέχῃ τὴν διὰ στοιχείου διέξοδον περὶ ἑκάστου λόγον εἶναι , τὴν δὲ κατὰ συλλαβὰς ἢ καὶ κατὰ μεῖζον ἔτι ἀλογίαν , τοῦτό μοι λέγε , [ 207δ ] ἵν᾽ αὐτὸ ἐπισκοπῶμεν .
Θεαίτητος
ἀλλὰ πάνυ ἀποδέχομαι .
Σωκράτης
πότερον ἡγούμενος ἐπιστήμονα εἶναι ὁντινοῦν ὁτουοῦν , ὅταν τὸ αὐτὸ τοτὲ μὲν τοῦ αὐτοῦ δοκῇ αὐτῷ εἶναι , τοτὲ δὲ ἑτέρου , ἢ καὶ ὅταν τοῦ αὐτοῦ τοτὲ μὲν ἕτερον , τοτὲ δὲ ἕτερον δοξάζῃ ;
Θεαίτητος
μὰ Δί᾽ οὐκ ἔγωγε .
Σωκράτης
εἶτα ἀμνημονεῖς ἐν τῇ τῶν γραμμάτων μαθήσει κατ᾽ ἀρχὰς σαυτόν τε καὶ τοὺς ἄλλους δρῶντας αὐτά ;
Θεαίτητος
ἆρα λέγεις τῆς αὐτῆς συλλαβῆς τοτὲ μὲν ἕτερον , [ 207ε ] τοτὲ δὲ ἕτερον ἡγουμένους γράμμα , καὶ τὸ αὐτὸ τοτὲ μὲν εἰς τὴν προσήκουσαν , τοτὲ δὲ εἰς ἄλλην τιθέντας συλλαβήν ;
Σωκράτης
ταῦτα λέγω .
Θεαίτητος
μὰ Δί᾽ οὐ τοίνυν ἀμνημονῶ , οὐδέ γέ πω ἡγοῦμαι ἐπίστασθαι τοὺς οὕτως ἔχοντας .
Σωκράτης
τί οὖν ; ὅταν ἐν τῷ τοιούτῳ καιρῷ ‘Θεαίτητον’ γράφων τις θῆτα καὶ εἶ οἴηταί τε δεῖν γράφειν καὶ γράψῃ , [ 208α ] καὶ αὖ ‘Θεόδωρον’ ἐπιχειρῶν γράφειν ταῦ καὶ εἶ οἴηταί τε δεῖν γράφειν καὶ γράψῃ , ἆρ᾽ ἐπίστασθαι φήσομεν αὐτὸν τὴν πρώτην τῶν ὑμετέρων ὀνομάτων συλλαβήν ;
თეეტეტოსი
რას ამბობ , სოკრატე ?
სოკრატე
როგორც ჰესიოდე საზიდარზე ამბობს , რომ , , ასი ხის ნაჭერია საზიდარში . " არ შემიძლია თქმა , რომლებია , ვფიქრობ , არც შენ [ შეგიძლია ] , მაგრამ თუ გვკითხავენ , რა არის საზიდარი , მოგვეწონებოდა , თუ შევძლებდით თქმას , რომ ესაა ბორბლები , ღერძი , კორპუსი , თაღები , უღელი .
თეეტეტოსი
რა თქმა უნდა .
სოკრატე
ალბათ სასაცილოდ ჩაგვთვლიდა , როცა შენ სახელზე გვკითხავდა და მარცვლებად ვუპასუხებდით . [ 207b ] ჩვენ კი სწორი შეხედულება და გამოთქმა გვაქვს იმაზე , რასაც ვამბობთ , მაგრამ ამგვარად ჩავთვლიდით , რომ , გრამატიკოსები ვართ და გრამატიკულად ვამბობთ თეეტეტოსის სახელის ახსნას . მცოდნე ხომ არაფერს ამბობს , სანამ თითოეულს საწყისების მეშვეობით არ განიხილავს ჭეშმარიტი შეხედულების დახმარებით , როგორც ეს ადრე ითქვა .
თეეტეტოსი
ასე ითქვა .
სოკრატე
ასევეა საზიდართან დაკავშირებით , ჩვენ გვაქვს სწორი შეხედულება , მაგრამ ვისაც შეუძლია ასი ნაწილის მიხედვით განიხილოს მისი არსი , [ 207c ] ამის გარდა , დაამატოს ჭეშმარიტი შეხედულებით მიღებული ახსნა , შეხედულების მქონე ოსტატის ნაცვლად საზიდარის არსის მცოდნე გახდება და მთელს საწყისების მეშვეობით განსაზღვრავს .
თეეტეტოსი
ასე გგონია , სოკრატე ?
სოკრატე
თუ შენც ასე გგონია , მეგობარო , და თუ იღებ იმას , რომ ყველაფრის საწყისების მეშვეობით განხილვა არის ახსნა , ხოლო მარცვლების ან უფრო დიდი [ შემადგენლების ] მიხედვით – არ არის ახსნა . მითხარი , [ 207d ] რომ განვიხილოთ .
თეეტეტოსი
რა თქმა უნდა , ასეა .
სოკრატე
ვინმეს რამის მცოდნედ თვლი , როცა რაღაცას ხან ერთ რამედ მიიჩნევს , ხან კი – მეორედ , ან როცა ერთსა და იმავეზე ხან ერთი შეხედულება აქვს , ხან – მეორე ?
თეეტეტოსი
არა , ზევვს ვფიცავ .
სოკრატე
ხომ არ გახსოვს რისი გაკეთებით დაიწყეთ თავიდან ასოების შესწავლა შენ და სხვებმა ?
თეეტეტოსი
იმას ამბობ , რომ ერთი და იგივე ასო ხან ერთი მარცვლის [ 207e ] გვეგონა , ხან – მეორის და ხან შესაფერის [ მარცვალში ] ვსვამდით [ ასოს ] , ხან კი – სხვაში ?
სოკრატე
ამას ვამბობ .
თეეტეტოსი
ზევსს ვფიცავ , არ დამვიწყებია ეს და არ ვთვლი მცოდნედ იმას , ვინც ასეა .
სოკრატე
მაშ , იმ შემთხვევაში , თუ ვინმე , , თეეტეტოსის " წერისას ჩათვლის , რომ თეტა და ეფსილონი უნდა დაწეროს და დაწერს , [ 208a ] ასევე , , თეოდოროსის " წერისას , ჩათვლის , რომ თეტა და ეფსილონი უნდა დაწეროს და დაწერს , განა არ ვიტყვით , რომ მან ჩვენი სახელების პირველი მარცვალი იცის ?
რას ამბობ , სოკრატე ?
სოკრატე
როგორც ჰესიოდე საზიდარზე ამბობს , რომ , , ასი ხის ნაჭერია საზიდარში . " არ შემიძლია თქმა , რომლებია , ვფიქრობ , არც შენ [ შეგიძლია ] , მაგრამ თუ გვკითხავენ , რა არის საზიდარი , მოგვეწონებოდა , თუ შევძლებდით თქმას , რომ ესაა ბორბლები , ღერძი , კორპუსი , თაღები , უღელი .
თეეტეტოსი
რა თქმა უნდა .
სოკრატე
ალბათ სასაცილოდ ჩაგვთვლიდა , როცა შენ სახელზე გვკითხავდა და მარცვლებად ვუპასუხებდით . [ 207b ] ჩვენ კი სწორი შეხედულება და გამოთქმა გვაქვს იმაზე , რასაც ვამბობთ , მაგრამ ამგვარად ჩავთვლიდით , რომ , გრამატიკოსები ვართ და გრამატიკულად ვამბობთ თეეტეტოსის სახელის ახსნას . მცოდნე ხომ არაფერს ამბობს , სანამ თითოეულს საწყისების მეშვეობით არ განიხილავს ჭეშმარიტი შეხედულების დახმარებით , როგორც ეს ადრე ითქვა .
თეეტეტოსი
ასე ითქვა .
სოკრატე
ასევეა საზიდართან დაკავშირებით , ჩვენ გვაქვს სწორი შეხედულება , მაგრამ ვისაც შეუძლია ასი ნაწილის მიხედვით განიხილოს მისი არსი , [ 207c ] ამის გარდა , დაამატოს ჭეშმარიტი შეხედულებით მიღებული ახსნა , შეხედულების მქონე ოსტატის ნაცვლად საზიდარის არსის მცოდნე გახდება და მთელს საწყისების მეშვეობით განსაზღვრავს .
თეეტეტოსი
ასე გგონია , სოკრატე ?
სოკრატე
თუ შენც ასე გგონია , მეგობარო , და თუ იღებ იმას , რომ ყველაფრის საწყისების მეშვეობით განხილვა არის ახსნა , ხოლო მარცვლების ან უფრო დიდი [ შემადგენლების ] მიხედვით – არ არის ახსნა . მითხარი , [ 207d ] რომ განვიხილოთ .
თეეტეტოსი
რა თქმა უნდა , ასეა .
სოკრატე
ვინმეს რამის მცოდნედ თვლი , როცა რაღაცას ხან ერთ რამედ მიიჩნევს , ხან კი – მეორედ , ან როცა ერთსა და იმავეზე ხან ერთი შეხედულება აქვს , ხან – მეორე ?
თეეტეტოსი
არა , ზევვს ვფიცავ .
სოკრატე
ხომ არ გახსოვს რისი გაკეთებით დაიწყეთ თავიდან ასოების შესწავლა შენ და სხვებმა ?
თეეტეტოსი
იმას ამბობ , რომ ერთი და იგივე ასო ხან ერთი მარცვლის [ 207e ] გვეგონა , ხან – მეორის და ხან შესაფერის [ მარცვალში ] ვსვამდით [ ასოს ] , ხან კი – სხვაში ?
სოკრატე
ამას ვამბობ .
თეეტეტოსი
ზევსს ვფიცავ , არ დამვიწყებია ეს და არ ვთვლი მცოდნედ იმას , ვინც ასეა .
სოკრატე
მაშ , იმ შემთხვევაში , თუ ვინმე , , თეეტეტოსის " წერისას ჩათვლის , რომ თეტა და ეფსილონი უნდა დაწეროს და დაწერს , [ 208a ] ასევე , , თეოდოროსის " წერისას , ჩათვლის , რომ თეტა და ეფსილონი უნდა დაწეროს და დაწერს , განა არ ვიტყვით , რომ მან ჩვენი სახელების პირველი მარცვალი იცის ?