Theaetetus 206
Maia Shukhoshvili / Georgian Translations
- Created on 2017-04-21 14:05:20
- Modified on 2017-04-22 09:05:36
- Translated by Maia Shukhoshvili
- Aligned by Maia Shukhoshvili
Ἑλληνική Transliterate
ქართული Transliterate
[ 206α ]
Σωκράτης
τί δ᾽ αὖ ; τοὐναντίον λέγοντος ἆρ᾽ οὐ μᾶλλον ἂν ἀποδέξαιο ἐξ ὧν αὐτὸς σύνοισθα σαυτῷ ἐν τῇ τῶν γραμμάτων μαθήσει ;
Θεαίτητος
τὸ ποῖον ;
Σωκράτης
ὡς οὐδὲν ἄλλο μανθάνων διετέλεσας ἢ τὰ στοιχεῖα ἔν τε τῇ ὄψει διαγιγνώσκειν πειρώμενος καὶ ἐν τῇ ἀκοῇ αὐτὸ καθ᾽ αὑτὸ ἕκαστον , ἵνα μὴ ἡ θέσις σε ταράττοι λεγομένων τε καὶ γραφομένων .
Θεαίτητος
ἀληθέστατα λέγεις .
Σωκράτης
ἐν δὲ κιθαριστοῦ τελέως μεμαθηκέναι μῶν ἄλλο τι [ 206β ] ἦν ἢ τὸ τῷ φθόγγῳ ἑκάστῳ δύνασθαι ἐπακολουθεῖν , ποίας χορδῆς εἴη : ἃ δὴ στοιχεῖα πᾶς ἂν ὁμολογήσειε μουσικῆς λέγεσθαι ;
Θεαίτητος
οὐδὲν ἄλλο .
Σωκράτης
ὧν μὲν ἄρ᾽ αὐτοὶ ἔμπειροί ἐσμεν στοιχείων καὶ συλλαβῶν , εἰ δεῖ ἀπὸ τούτων τεκμαίρεσθαι καὶ εἰς τὰ ἄλλα , πολὺ τὸ τῶν στοιχείων γένος ἐναργεστέραν τε τὴν γνῶσιν ἔχειν φήσομεν καὶ κυριωτέραν τῆς συλλαβῆς πρὸς τὸ λαβεῖν τελέως ἕκαστον μάθημα , καὶ ἐάν τις φῇ συλλαβὴν μὲν γνωστόν , ἄγνωστον δὲ πεφυκέναι στοιχεῖον , ἑκόντα ἢ ἄκοντα παίζειν ἡγησόμεθ᾽ αὐτόν .
Θεαίτητος
κομιδῇ μὲν οὖν . [ 206ξ ]
Σωκράτης
ἀλλὰ δὴ τούτου μὲν ἔτι κἂν ἄλλαι φανεῖεν ἀποδείξεις , ὡς ἐμοὶ δοκεῖ : τὸ δὲ προκείμενον μὴ ἐπιλαθώμεθα δι᾽ αὐτὰ ἰδεῖν , ὅτι δή ποτε καὶ λέγεται τὸ μετὰ δόξης ἀληθοῦς λόγον προσγενόμενον τὴν τελεωτάτην ἐπιστήμην γεγονέναι .
Θεαίτητος
οὐκοῦν χρὴ ὁρᾶν .
Σωκράτης
φέρε δή , τί ποτε βούλεται τὸν λόγον ἡμῖν σημαίνειν ; τριῶν γὰρ ἕν τί μοι δοκεῖ λέγειν .
Θεαίτητος
τίνων δή ; [ 206δ ]
Σωκράτης
τὸ μὲν πρῶτον εἴη ἂν τὸ τὴν αὑτοῦ διάνοιαν ἐμφανῆ ποιεῖν διὰ φωνῆς μετὰ ῥημάτων τε καὶ ὀνομάτων , ὥσπερ εἰς κάτοπτρον ἢ ὕδωρ τὴν δόξαν ἐκτυπούμενον εἰς τὴν διὰ τοῦ στόματος ῥοήν . ἢ οὐ δοκεῖ σοι τὸ τοιοῦτον λόγος εἶναι ;
Θεαίτητος
ἔμοιγε . τὸν γοῦν αὐτὸ δρῶντα λέγειν φαμέν .
Σωκράτης
οὐκοῦν αὖ τοῦτό γε πᾶς ποιεῖν δυνατὸς θᾶττον ἢ σχολαίτερον , τὸ ἐνδείξασθαι τί δοκεῖ περὶ ἑκάστου αὐτῷ , ὁ μὴ ἐνεὸς ἢ κωφὸς ἀπ᾽ ἀρχῆς : καὶ οὕτως ὅσοι τι ὀρθὸν [ 206ε ] δοξάζουσι , πάντες αὐτὸ μετὰ λόγου φανοῦνται ἔχοντες , καὶ οὐδαμοῦ ἔτι ὀρθὴ δόξα χωρὶς ἐπιστήμης γενήσεται .
Θεαίτητος
ἀληθῆ .
Σωκράτης
μὴ τοίνυν ῥᾳδίως καταγιγνώσκωμεν τὸ μηδὲν εἰρηκέναι τὸν ἀποφηνάμενον ἐπιστήμην ὃ νῦν σκοποῦμεν . ἴσως γὰρ ὁ λέγων οὐ τοῦτο ἔλεγεν , ἀλλὰ τὸ ἐρωτηθέντα τί ἕκαστον δυνατὸν εἶναι τὴν ἀπόκρισιν διὰ τῶν στοιχείων [ 207α ] ἀποδοῦναι τῷ ἐρομένῳ .
Σωκράτης
τί δ᾽ αὖ ; τοὐναντίον λέγοντος ἆρ᾽ οὐ μᾶλλον ἂν ἀποδέξαιο ἐξ ὧν αὐτὸς σύνοισθα σαυτῷ ἐν τῇ τῶν γραμμάτων μαθήσει ;
Θεαίτητος
τὸ ποῖον ;
Σωκράτης
ὡς οὐδὲν ἄλλο μανθάνων διετέλεσας ἢ τὰ στοιχεῖα ἔν τε τῇ ὄψει διαγιγνώσκειν πειρώμενος καὶ ἐν τῇ ἀκοῇ αὐτὸ καθ᾽ αὑτὸ ἕκαστον , ἵνα μὴ ἡ θέσις σε ταράττοι λεγομένων τε καὶ γραφομένων .
Θεαίτητος
ἀληθέστατα λέγεις .
Σωκράτης
ἐν δὲ κιθαριστοῦ τελέως μεμαθηκέναι μῶν ἄλλο τι [ 206β ] ἦν ἢ τὸ τῷ φθόγγῳ ἑκάστῳ δύνασθαι ἐπακολουθεῖν , ποίας χορδῆς εἴη : ἃ δὴ στοιχεῖα πᾶς ἂν ὁμολογήσειε μουσικῆς λέγεσθαι ;
Θεαίτητος
οὐδὲν ἄλλο .
Σωκράτης
ὧν μὲν ἄρ᾽ αὐτοὶ ἔμπειροί ἐσμεν στοιχείων καὶ συλλαβῶν , εἰ δεῖ ἀπὸ τούτων τεκμαίρεσθαι καὶ εἰς τὰ ἄλλα , πολὺ τὸ τῶν στοιχείων γένος ἐναργεστέραν τε τὴν γνῶσιν ἔχειν φήσομεν καὶ κυριωτέραν τῆς συλλαβῆς πρὸς τὸ λαβεῖν τελέως ἕκαστον μάθημα , καὶ ἐάν τις φῇ συλλαβὴν μὲν γνωστόν , ἄγνωστον δὲ πεφυκέναι στοιχεῖον , ἑκόντα ἢ ἄκοντα παίζειν ἡγησόμεθ᾽ αὐτόν .
Θεαίτητος
κομιδῇ μὲν οὖν . [ 206ξ ]
Σωκράτης
ἀλλὰ δὴ τούτου μὲν ἔτι κἂν ἄλλαι φανεῖεν ἀποδείξεις , ὡς ἐμοὶ δοκεῖ : τὸ δὲ προκείμενον μὴ ἐπιλαθώμεθα δι᾽ αὐτὰ ἰδεῖν , ὅτι δή ποτε καὶ λέγεται τὸ μετὰ δόξης ἀληθοῦς λόγον προσγενόμενον τὴν τελεωτάτην ἐπιστήμην γεγονέναι .
Θεαίτητος
οὐκοῦν χρὴ ὁρᾶν .
Σωκράτης
φέρε δή , τί ποτε βούλεται τὸν λόγον ἡμῖν σημαίνειν ; τριῶν γὰρ ἕν τί μοι δοκεῖ λέγειν .
Θεαίτητος
τίνων δή ; [ 206δ ]
Σωκράτης
τὸ μὲν πρῶτον εἴη ἂν τὸ τὴν αὑτοῦ διάνοιαν ἐμφανῆ ποιεῖν διὰ φωνῆς μετὰ ῥημάτων τε καὶ ὀνομάτων , ὥσπερ εἰς κάτοπτρον ἢ ὕδωρ τὴν δόξαν ἐκτυπούμενον εἰς τὴν διὰ τοῦ στόματος ῥοήν . ἢ οὐ δοκεῖ σοι τὸ τοιοῦτον λόγος εἶναι ;
Θεαίτητος
ἔμοιγε . τὸν γοῦν αὐτὸ δρῶντα λέγειν φαμέν .
Σωκράτης
οὐκοῦν αὖ τοῦτό γε πᾶς ποιεῖν δυνατὸς θᾶττον ἢ σχολαίτερον , τὸ ἐνδείξασθαι τί δοκεῖ περὶ ἑκάστου αὐτῷ , ὁ μὴ ἐνεὸς ἢ κωφὸς ἀπ᾽ ἀρχῆς : καὶ οὕτως ὅσοι τι ὀρθὸν [ 206ε ] δοξάζουσι , πάντες αὐτὸ μετὰ λόγου φανοῦνται ἔχοντες , καὶ οὐδαμοῦ ἔτι ὀρθὴ δόξα χωρὶς ἐπιστήμης γενήσεται .
Θεαίτητος
ἀληθῆ .
Σωκράτης
μὴ τοίνυν ῥᾳδίως καταγιγνώσκωμεν τὸ μηδὲν εἰρηκέναι τὸν ἀποφηνάμενον ἐπιστήμην ὃ νῦν σκοποῦμεν . ἴσως γὰρ ὁ λέγων οὐ τοῦτο ἔλεγεν , ἀλλὰ τὸ ἐρωτηθέντα τί ἕκαστον δυνατὸν εἶναι τὴν ἀπόκρισιν διὰ τῶν στοιχείων [ 207α ] ἀποδοῦναι τῷ ἐρομένῳ .
[
206a
]
სოკრატე
მაშ , საპირისპირო მსჯლობას ალბათ არ მიიღებდი , რომელსაც მაშინ მიხვდებოდი , როცა ასოებს შეისწავლიდი ?
თეეტეტოსი
რომელს ?
სოკრატე
სწავლისას სხვას არაფერს ეცდებოდი , თუ არა ასოების მხედველობითა და სმენით ერთმანეთისგან გარჩევას , რომ კითხვისას და წერისას მათი განლაგება არ გაგჭირვებოდა .
თეეტეტოსი
ჭეშმარიტებას ამბობ .
სოკრატე
ხოლო კითარის დაკვრის სწავლა იმის გარდა არაფერია , თუ არა თითოეული ბგერის მიყოლა , თუ რომელი სიმიდანაა . ხოლო ისინი რომ მუსიკის საწყისებია , ამას ხომ ყველა დაეთანახმება ?
თეეტეტოსი
სხვა არაფერია .
სოკრატე
თუკი იმ ასოებისა და მარცვლებისგან განსხვავებულთა განსჯა მოგვიწევდა , რომლებშიც გამოცდილი ვართ , ვიტყოდით , რომ ასოების გვარი უფრო ნათელ და მნიშვნელოვან ცოდნას გვაძლევს , ვიდრე მარცვლების და სრულყოფილად მიიღწევა სწავლით . ხოლო თუ ვინმე იტყოდა , რომ მარცვალი შეცნობადია , ხოლო ასოები ბუნებით შეუცნობელი , ვიფიქრებდით , რომ ის ნებსით ან უნებლიედ ხუმრობს .
თეეტეტოსი
ნამდვილად . [ 206c ]
სოკრატე
ვფიქრობ , სხვა მტკიცებულებებიც გამოჩნდებოდა ამასთან დაკავშირებით , მაგრამ ამათი ნახვის გამო საკვლევი საკითხი არ დაგვავიწყდეს , რომელიც ამბობს , რომ ჭეშმარიტი შეხედულება , რომელსაც ახსნა აქვს წარმოშობს სრულყოფილ ცოდნას .
თეეტეტოსი
უნდა ვნახოთ .
სოკრატე
თქვი , რას უნდა ნიშნავდეს ჩვენთვის ახსნა . მე მგონია , რომ სამიდან ერთს გულისხმობს .
თეეტეტოსი
რომელი [ სამიდან ] ? [ 206d ]
სოკრატე
პირველი , რომ ეს არის ვინმეს აზროვნების გაცხადება ხმით ზმნებისა და სახელების გამოყენებით , როგორც სარკეში ან წყალში , ისე აისახება შეხედულება პირიდან გამოსულ დინებაში . თუ შენ ამგვარ რაიმედ არ მიგაჩნია ახსნა ?
თეეტეტოსი
მეც ასე [ მიმაჩნია ] . ვინც ამას აკეთებს , ვამბობთ , რომ ხსნის .
სოკრატე
მაშ ყველას შეუძლია გააკეთოს ეს უფრო ნელა ან უფრო სწრაფად , გადმოსცეს ის რაც ჰგონია თითოეულ [ საგანთან ] დაკავშირებით , თუ ყრუ ან მუნჯი არაა თავიდანვე . ამგვარად , ვისაც კი აქვს სწორი შეხედულება , [ 206e ] ჩანს , რომ ამას ყველა ახსნის მეშვეობით აღმოაჩენს და არსად გაჩენილა სწორი შეხედულება ცოდნის გარეშე .
თეეტეტოსი
ჭეშმარიტად .
სოკრატე
ასე ადვილად ნუ დავაბრალებთ მას , რომ არაფერს ამბობს , ვინც ისე წარმოადგინა ცოდნა , როგორც ახლა განვიხილავთ . იქნებ , როცა აბობდა , ამას კი არ გულისხმობდა , არამედ იმას , რომ ვინმეს რაიმე [ საგანზე ] შეკითხვა რომ დაუსვა , შეძლებს უპასუხოს საწყისების მეშვეობით . [ 207a ]
სოკრატე
მაშ , საპირისპირო მსჯლობას ალბათ არ მიიღებდი , რომელსაც მაშინ მიხვდებოდი , როცა ასოებს შეისწავლიდი ?
თეეტეტოსი
რომელს ?
სოკრატე
სწავლისას სხვას არაფერს ეცდებოდი , თუ არა ასოების მხედველობითა და სმენით ერთმანეთისგან გარჩევას , რომ კითხვისას და წერისას მათი განლაგება არ გაგჭირვებოდა .
თეეტეტოსი
ჭეშმარიტებას ამბობ .
სოკრატე
ხოლო კითარის დაკვრის სწავლა იმის გარდა არაფერია , თუ არა თითოეული ბგერის მიყოლა , თუ რომელი სიმიდანაა . ხოლო ისინი რომ მუსიკის საწყისებია , ამას ხომ ყველა დაეთანახმება ?
თეეტეტოსი
სხვა არაფერია .
სოკრატე
თუკი იმ ასოებისა და მარცვლებისგან განსხვავებულთა განსჯა მოგვიწევდა , რომლებშიც გამოცდილი ვართ , ვიტყოდით , რომ ასოების გვარი უფრო ნათელ და მნიშვნელოვან ცოდნას გვაძლევს , ვიდრე მარცვლების და სრულყოფილად მიიღწევა სწავლით . ხოლო თუ ვინმე იტყოდა , რომ მარცვალი შეცნობადია , ხოლო ასოები ბუნებით შეუცნობელი , ვიფიქრებდით , რომ ის ნებსით ან უნებლიედ ხუმრობს .
თეეტეტოსი
ნამდვილად . [ 206c ]
სოკრატე
ვფიქრობ , სხვა მტკიცებულებებიც გამოჩნდებოდა ამასთან დაკავშირებით , მაგრამ ამათი ნახვის გამო საკვლევი საკითხი არ დაგვავიწყდეს , რომელიც ამბობს , რომ ჭეშმარიტი შეხედულება , რომელსაც ახსნა აქვს წარმოშობს სრულყოფილ ცოდნას .
თეეტეტოსი
უნდა ვნახოთ .
სოკრატე
თქვი , რას უნდა ნიშნავდეს ჩვენთვის ახსნა . მე მგონია , რომ სამიდან ერთს გულისხმობს .
თეეტეტოსი
რომელი [ სამიდან ] ? [ 206d ]
სოკრატე
პირველი , რომ ეს არის ვინმეს აზროვნების გაცხადება ხმით ზმნებისა და სახელების გამოყენებით , როგორც სარკეში ან წყალში , ისე აისახება შეხედულება პირიდან გამოსულ დინებაში . თუ შენ ამგვარ რაიმედ არ მიგაჩნია ახსნა ?
თეეტეტოსი
მეც ასე [ მიმაჩნია ] . ვინც ამას აკეთებს , ვამბობთ , რომ ხსნის .
სოკრატე
მაშ ყველას შეუძლია გააკეთოს ეს უფრო ნელა ან უფრო სწრაფად , გადმოსცეს ის რაც ჰგონია თითოეულ [ საგანთან ] დაკავშირებით , თუ ყრუ ან მუნჯი არაა თავიდანვე . ამგვარად , ვისაც კი აქვს სწორი შეხედულება , [ 206e ] ჩანს , რომ ამას ყველა ახსნის მეშვეობით აღმოაჩენს და არსად გაჩენილა სწორი შეხედულება ცოდნის გარეშე .
თეეტეტოსი
ჭეშმარიტად .
სოკრატე
ასე ადვილად ნუ დავაბრალებთ მას , რომ არაფერს ამბობს , ვინც ისე წარმოადგინა ცოდნა , როგორც ახლა განვიხილავთ . იქნებ , როცა აბობდა , ამას კი არ გულისხმობდა , არამედ იმას , რომ ვინმეს რაიმე [ საგანზე ] შეკითხვა რომ დაუსვა , შეძლებს უპასუხოს საწყისების მეშვეობით . [ 207a ]