Theaetetus 190
Maia Shukhoshvili / Georgian Translations
- Created on 2017-04-07 12:31:14
- Translated by Maia Shukhoshvili
- Aligned by Maia Shukhoshvili
Ἑλληνική Transliterate
ქართული Transliterate
Θεαίτητος
κἀγώ .
Σωκράτης
ὅταν ἄρα τις τὸ ἕτερον ἕτερον δοξάζῃ , καὶ φησίν , ὡς ἔοικε , τὸ ἕτερον ἕτερον εἶναι πρὸς ἑαυτόν . [ 190β ]
Θεαίτητος
τί μήν ;
Σωκράτης
ἀναμιμνῄσκου δὴ εἰ πώποτ᾽ εἶπες πρὸς σεαυτὸν ὅτι παντὸς μᾶλλον τό τοι καλὸν αἰσχρόν ἐστιν ἢ τὸ ἄδικον δίκαιον . ἢ καί , τὸ πάντων κεφάλαιον , σκόπει εἴ ποτ᾽ ἐπεχείρησας σεαυτὸν πείθειν ὡς παντὸς μᾶλλον τὸ ἕτερον ἕτερόν ἐστιν , ἢ πᾶν τοὐναντίον οὐδ᾽ ἐν ὕπνῳ πώποτε ἐτόλμησας εἰπεῖν πρὸς σεαυτὸν ὡς παντάπασιν ἄρα τὰ περιττὰ ἄρτιά ἐστιν ἤ τι ἄλλο τοιοῦτον .
Θεαίτητος
ἀληθῆ λέγεις . [ 190ξ ]
Σωκράτης
ἄλλον δέ τινα οἴει ὑγιαίνοντα ἢ μαινόμενον τολμῆσαι σπουδῇ πρὸς ἑαυτὸν εἰπεῖν ἀναπείθοντα αὑτὸν ὡς ἀνάγκη τὸν βοῦν ἵππον εἶναι ἢ τὰ δύο ἕν ;
Θεαίτητος
μὰ Δί᾽ οὐκ ἔγωγε .
Σωκράτης
οὐκοῦν εἰ τὸ λέγειν πρὸς ἑαυτὸν δοξάζειν ἐστίν , οὐδεὶς ἀμφότερά γε λέγων καὶ δοξάζων καὶ ἐφαπτόμενος ἀμφοῖν τῇ ψυχῇ εἴποι ἂν καὶ δοξάσειεν ὡς τὸ ἕτερον ἕτερόν ἐστιν . ἐατέον δὲ καὶ σοὶ τὸ ῥῆμα περὶ τοῦ ἑτέρου : λέγω [ 190δ ] γὰρ αὐτὸ τῇδε , μηδένα δοξάζειν ὡς τὸ αἰσχρὸν καλὸν ἢ ἄλλο τι τῶν τοιούτων .
Θεαίτητος
ἀλλ᾽ , ὦ Σώκρατες , ἐῶ τε καί μοι δοκεῖ ὡς λέγεις .
Σωκράτης
ἄμφω μὲν ἄρα δοξάζοντα ἀδύνατον τό γε ἕτερον ἕτερον δοξάζειν .
Θεαίτητος
ἔοικεν .
Σωκράτης
ἀλλὰ μὴν τὸ ἕτερόν γε μόνον δοξάζων , τὸ δὲ ἕτερον μηδαμῇ , οὐδέποτε δοξάσει τὸ ἕτερον ἕτερον εἶναι .
Θεαίτητος
ἀληθῆ λέγεις : ἀναγκάζοιτο γὰρ ἂν ἐφάπτεσθαι καὶ οὗ μὴ δοξάζει .
Σωκράτης
οὔτ᾽ ἄρ᾽ ἀμφότερα οὔτε τὸ ἕτερον δοξάζοντι ἐγχωρεῖ [ 190ε ] ἀλλοδοξεῖν . ὥστ᾽ εἴ τις ὁριεῖται δόξαν εἶναι ψευδῆ τὸ ἑτεροδοξεῖν , οὐδὲν ἂν λέγοι : οὔτε γὰρ ταύτῃ οὔτε κατὰ τὰ πρότερα φαίνεται ψευδὴς ἐν ἡμῖν οὖσα δόξα .
Θεαίτητος
οὐκ ἔοικεν .
Σωκράτης
ἀλλὰ μέντοι , ὦ Θεαίτητε , εἰ τοῦτο μὴ φανήσεται ὄν , πολλὰ ἀναγκασθησόμεθα ὁμολογεῖν καὶ ἄτοπα .
Θεαίτητος
τὰ ποῖα δή ;
Σωκράτης
οὐκ ἐρῶ σοι πρὶν ἂν πανταχῇ πειραθῶ σκοπῶν . αἰσχυνοίμην γὰρ ἂν ὑπὲρ ἡμῶν , ἐν ᾧ ἀποροῦμεν , ἀναγκαζομένων [ 191α ] ὁμολογεῖν οἷα λέγω . ἀλλ᾽ ἐὰν εὕρωμεν καὶ ἐλεύθεροι γενώμεθα , τότ᾽ ἤδη περὶ τῶν ἄλλων ἐροῦμεν ὡς πασχόντων αὐτὰ ἐκτὸς τοῦ γελοίου ἑστῶτες : ἐὰν δὲ πάντῃ ἀπορήσωμεν , ταπεινωθέντες οἶμαι τῷ λόγῳ παρέξομεν ὡς ναυτιῶντες πατεῖν τε καὶ χρῆσθαι ὅτι ἂν βούληται . ᾗ οὖν ἔτι πόρον τινὰ εὑρίσκω τοῦ ζητήματος ἡμῖν , ἄκουε .
κἀγώ .
Σωκράτης
ὅταν ἄρα τις τὸ ἕτερον ἕτερον δοξάζῃ , καὶ φησίν , ὡς ἔοικε , τὸ ἕτερον ἕτερον εἶναι πρὸς ἑαυτόν . [ 190β ]
Θεαίτητος
τί μήν ;
Σωκράτης
ἀναμιμνῄσκου δὴ εἰ πώποτ᾽ εἶπες πρὸς σεαυτὸν ὅτι παντὸς μᾶλλον τό τοι καλὸν αἰσχρόν ἐστιν ἢ τὸ ἄδικον δίκαιον . ἢ καί , τὸ πάντων κεφάλαιον , σκόπει εἴ ποτ᾽ ἐπεχείρησας σεαυτὸν πείθειν ὡς παντὸς μᾶλλον τὸ ἕτερον ἕτερόν ἐστιν , ἢ πᾶν τοὐναντίον οὐδ᾽ ἐν ὕπνῳ πώποτε ἐτόλμησας εἰπεῖν πρὸς σεαυτὸν ὡς παντάπασιν ἄρα τὰ περιττὰ ἄρτιά ἐστιν ἤ τι ἄλλο τοιοῦτον .
Θεαίτητος
ἀληθῆ λέγεις . [ 190ξ ]
Σωκράτης
ἄλλον δέ τινα οἴει ὑγιαίνοντα ἢ μαινόμενον τολμῆσαι σπουδῇ πρὸς ἑαυτὸν εἰπεῖν ἀναπείθοντα αὑτὸν ὡς ἀνάγκη τὸν βοῦν ἵππον εἶναι ἢ τὰ δύο ἕν ;
Θεαίτητος
μὰ Δί᾽ οὐκ ἔγωγε .
Σωκράτης
οὐκοῦν εἰ τὸ λέγειν πρὸς ἑαυτὸν δοξάζειν ἐστίν , οὐδεὶς ἀμφότερά γε λέγων καὶ δοξάζων καὶ ἐφαπτόμενος ἀμφοῖν τῇ ψυχῇ εἴποι ἂν καὶ δοξάσειεν ὡς τὸ ἕτερον ἕτερόν ἐστιν . ἐατέον δὲ καὶ σοὶ τὸ ῥῆμα περὶ τοῦ ἑτέρου : λέγω [ 190δ ] γὰρ αὐτὸ τῇδε , μηδένα δοξάζειν ὡς τὸ αἰσχρὸν καλὸν ἢ ἄλλο τι τῶν τοιούτων .
Θεαίτητος
ἀλλ᾽ , ὦ Σώκρατες , ἐῶ τε καί μοι δοκεῖ ὡς λέγεις .
Σωκράτης
ἄμφω μὲν ἄρα δοξάζοντα ἀδύνατον τό γε ἕτερον ἕτερον δοξάζειν .
Θεαίτητος
ἔοικεν .
Σωκράτης
ἀλλὰ μὴν τὸ ἕτερόν γε μόνον δοξάζων , τὸ δὲ ἕτερον μηδαμῇ , οὐδέποτε δοξάσει τὸ ἕτερον ἕτερον εἶναι .
Θεαίτητος
ἀληθῆ λέγεις : ἀναγκάζοιτο γὰρ ἂν ἐφάπτεσθαι καὶ οὗ μὴ δοξάζει .
Σωκράτης
οὔτ᾽ ἄρ᾽ ἀμφότερα οὔτε τὸ ἕτερον δοξάζοντι ἐγχωρεῖ [ 190ε ] ἀλλοδοξεῖν . ὥστ᾽ εἴ τις ὁριεῖται δόξαν εἶναι ψευδῆ τὸ ἑτεροδοξεῖν , οὐδὲν ἂν λέγοι : οὔτε γὰρ ταύτῃ οὔτε κατὰ τὰ πρότερα φαίνεται ψευδὴς ἐν ἡμῖν οὖσα δόξα .
Θεαίτητος
οὐκ ἔοικεν .
Σωκράτης
ἀλλὰ μέντοι , ὦ Θεαίτητε , εἰ τοῦτο μὴ φανήσεται ὄν , πολλὰ ἀναγκασθησόμεθα ὁμολογεῖν καὶ ἄτοπα .
Θεαίτητος
τὰ ποῖα δή ;
Σωκράτης
οὐκ ἐρῶ σοι πρὶν ἂν πανταχῇ πειραθῶ σκοπῶν . αἰσχυνοίμην γὰρ ἂν ὑπὲρ ἡμῶν , ἐν ᾧ ἀποροῦμεν , ἀναγκαζομένων [ 191α ] ὁμολογεῖν οἷα λέγω . ἀλλ᾽ ἐὰν εὕρωμεν καὶ ἐλεύθεροι γενώμεθα , τότ᾽ ἤδη περὶ τῶν ἄλλων ἐροῦμεν ὡς πασχόντων αὐτὰ ἐκτὸς τοῦ γελοίου ἑστῶτες : ἐὰν δὲ πάντῃ ἀπορήσωμεν , ταπεινωθέντες οἶμαι τῷ λόγῳ παρέξομεν ὡς ναυτιῶντες πατεῖν τε καὶ χρῆσθαι ὅτι ἂν βούληται . ᾗ οὖν ἔτι πόρον τινὰ εὑρίσκω τοῦ ζητήματος ἡμῖν , ἄκουε .
თეეტეტოსი
მეც ამას .
სოკრატე
როცა ვიღაცას ერთ რაღაცაზე მეორე შეხედულება აქვს , როგორც ჩანს , ის საკუთარ თავს ეუბნება , რომ ერთი არის მეორე . [ 190b ]
თეეტეტოსი
აბა როგორ ?
სოკრატე
გაიხსენე , ოდესმე ხომ არ გითქვამს შენი თავისთვის , რომ მშვენიერი ყველაზე უფრო მეტად უსახურია ან უსამართლო – სამართლიანი . ან , რაც ყველაფრის თავია , დააკვირდი , ოდესმე თუ გიცდია , საკუთარი თავის დარწმუნება იმაში , რომ ერთი რაღაც საერთოდ სხვა რაღაცაა , თუ სულ საპირისპიროდ , სიზმარშიც კი არ გაგიბედავს შენი თავისთვის იმის თქმა , რომ კენტი ლუწია ან რაიმე ამის მსგავსი .
თეეტეტოსი
მართალს ამბობ . [ 190c ]
სოკრატე
შენ გგონია , რომ სხვა ვინმე , ჯანმრთელი ან შეშლილი , გაბედავს სერიოზულად უთხრას საკუთარ თავს , დაიჯეროს , რომ ხარი აუცილებლად ცხენია , ან ორი [ არის ] ერთი ?
თეეტეტოსი
ზევსს , ვფიცავ , არა [ მგონია ] .
სოკრატე
ხოლო თუ შეხედულების ქონა საკუთარ თავთან მსჯელობაა , მაშინ არავინ , ვინც ორ რაღაცაზე მსჯელობს , შეხედულება აქვს და სულით სწვდება ორივეს , იტყოდა და იქონიებდა შეხედულებას , რომ ერთი მეორე არის . და შენც თავი უნდა დაანებო მეორეზე საუბარს , რადგან იმას ვამბობ , [ 190d ] რომ არავის აქვს შეხედულება , თითქოს უსახური მშვენიერია , ან განსხვავებული – იგივენაირი .
თეეტეტოსი
სოკრატე , თავს ვანებებ და ისე ვფიქრობ , როგორც შენ ამბობ .
სოკრატე
მაშ ვისაც ორ რაღაცაზე აქვს შეხედულება , შეუძლებელია , რომ ერთი მეორე ეგონოს .
თეეტეტოსი .
როგორც ჩანს .
სოკრატე
ხოლო , ვისაც მხოლოდ ერთზე აქვს შეხედულება , მეორეზე კი საერთოდ არა , ვერასოდეს ექნება შეხედულება , რომ ერთი მეორეა .
თეეტეტოსი
სიმართლეს ამბობ , რადგან ასე იძულებული იქნებოდა იმას შეხებოდა , რაზეც შეხედულება არ აქვს .
სოკრატე
მაშ , ვერც მას , ვისაც ორზე აქვს შეხედულება და ვერც მას , ვისაც ერთზე , [ 190e ] ვერ ექნება შეცვლილი შეხედულება . ამიტომ , თუ ვინმე მცდარ შეხედულებად სხვა რამეზე შეხედულების ქონას განსაზღვრავდა , ამით ვერაფერს იტყოდა . არც ამაში და არც წინაში ჩვენი შეხედულება მცდარი არ იქნება .
თეეტეტოსი
ჩანს , რომ არა .
სოკრატე
მაგრამ , თეეტეტოს , თუ აღმოჩნდება , რომ ეს არ არსებობს , იძულებული ვიქნებით ბევრ უაზრობას დავეთანხმოთ .
თეეტეტოსი
რომლებს ?
სოკრატე
არ გეტყვი , სანამ ყველა გზით არ ვეცდები განხილვას . შემრცხვება ჩვენ მაგივრად , თუ რაშიც სირთულე გვაქვს , [ 191a ] იძულებული ვიქნებით დავეთანხმოთ იმას , რასაც ვამბობ . თუ ვიპოვით [ გზას ] და გავთავისუფლდებით , მაშინ სხვების შესახებ ვიტყვით , რომ ამას განიცდიან და დაცინვას გადავრჩებით . თუ ყველაფერი გაგვირთულდა , დავითრგუნებით და შევეგუებით , რომ მსჯელობამ მეზღვაურების მსგავსად გაგვთელოს და რაც უნდა , ის გვიქნას . მისმინე , [ ჩვენი ] მოგზაურობისას საკითხის რა [ გამოსავალს ] ვპოულობ .
მეც ამას .
სოკრატე
როცა ვიღაცას ერთ რაღაცაზე მეორე შეხედულება აქვს , როგორც ჩანს , ის საკუთარ თავს ეუბნება , რომ ერთი არის მეორე . [ 190b ]
თეეტეტოსი
აბა როგორ ?
სოკრატე
გაიხსენე , ოდესმე ხომ არ გითქვამს შენი თავისთვის , რომ მშვენიერი ყველაზე უფრო მეტად უსახურია ან უსამართლო – სამართლიანი . ან , რაც ყველაფრის თავია , დააკვირდი , ოდესმე თუ გიცდია , საკუთარი თავის დარწმუნება იმაში , რომ ერთი რაღაც საერთოდ სხვა რაღაცაა , თუ სულ საპირისპიროდ , სიზმარშიც კი არ გაგიბედავს შენი თავისთვის იმის თქმა , რომ კენტი ლუწია ან რაიმე ამის მსგავსი .
თეეტეტოსი
მართალს ამბობ . [ 190c ]
სოკრატე
შენ გგონია , რომ სხვა ვინმე , ჯანმრთელი ან შეშლილი , გაბედავს სერიოზულად უთხრას საკუთარ თავს , დაიჯეროს , რომ ხარი აუცილებლად ცხენია , ან ორი [ არის ] ერთი ?
თეეტეტოსი
ზევსს , ვფიცავ , არა [ მგონია ] .
სოკრატე
ხოლო თუ შეხედულების ქონა საკუთარ თავთან მსჯელობაა , მაშინ არავინ , ვინც ორ რაღაცაზე მსჯელობს , შეხედულება აქვს და სულით სწვდება ორივეს , იტყოდა და იქონიებდა შეხედულებას , რომ ერთი მეორე არის . და შენც თავი უნდა დაანებო მეორეზე საუბარს , რადგან იმას ვამბობ , [ 190d ] რომ არავის აქვს შეხედულება , თითქოს უსახური მშვენიერია , ან განსხვავებული – იგივენაირი .
თეეტეტოსი
სოკრატე , თავს ვანებებ და ისე ვფიქრობ , როგორც შენ ამბობ .
სოკრატე
მაშ ვისაც ორ რაღაცაზე აქვს შეხედულება , შეუძლებელია , რომ ერთი მეორე ეგონოს .
თეეტეტოსი .
როგორც ჩანს .
სოკრატე
ხოლო , ვისაც მხოლოდ ერთზე აქვს შეხედულება , მეორეზე კი საერთოდ არა , ვერასოდეს ექნება შეხედულება , რომ ერთი მეორეა .
თეეტეტოსი
სიმართლეს ამბობ , რადგან ასე იძულებული იქნებოდა იმას შეხებოდა , რაზეც შეხედულება არ აქვს .
სოკრატე
მაშ , ვერც მას , ვისაც ორზე აქვს შეხედულება და ვერც მას , ვისაც ერთზე , [ 190e ] ვერ ექნება შეცვლილი შეხედულება . ამიტომ , თუ ვინმე მცდარ შეხედულებად სხვა რამეზე შეხედულების ქონას განსაზღვრავდა , ამით ვერაფერს იტყოდა . არც ამაში და არც წინაში ჩვენი შეხედულება მცდარი არ იქნება .
თეეტეტოსი
ჩანს , რომ არა .
სოკრატე
მაგრამ , თეეტეტოს , თუ აღმოჩნდება , რომ ეს არ არსებობს , იძულებული ვიქნებით ბევრ უაზრობას დავეთანხმოთ .
თეეტეტოსი
რომლებს ?
სოკრატე
არ გეტყვი , სანამ ყველა გზით არ ვეცდები განხილვას . შემრცხვება ჩვენ მაგივრად , თუ რაშიც სირთულე გვაქვს , [ 191a ] იძულებული ვიქნებით დავეთანხმოთ იმას , რასაც ვამბობ . თუ ვიპოვით [ გზას ] და გავთავისუფლდებით , მაშინ სხვების შესახებ ვიტყვით , რომ ამას განიცდიან და დაცინვას გადავრჩებით . თუ ყველაფერი გაგვირთულდა , დავითრგუნებით და შევეგუებით , რომ მსჯელობამ მეზღვაურების მსგავსად გაგვთელოს და რაც უნდა , ის გვიქნას . მისმინე , [ ჩვენი ] მოგზაურობისას საკითხის რა [ გამოსავალს ] ვპოულობ .